BANKACILIK SEKTÖRÜ
Tahminlerimizde Tesirli Olan Faktörler
BDDK’nın açıklamış olduğu aylık datalara nazaran Bankacılık kesimi karı 2022 yılının Nisan-Mayıs devrinde, bir evvelki çeyreğin birinci iki ayına nazaran de %76,6 oranında artmış ve 68,9 milyar TL ile epey yüksek düzeyde gerçekleşmiştir. Bir evvelki yılın tıpkı devrinde ise yalnızca 8,4 milyar TL kar elde edilmişti.
Merkez Bankası 2022 yılının birinci altı ayında siyaset faizini sabit tutmuştur. İkinci çeyrekte mevduat maliyetlerinde sonlu artş olmasına rağmen kredi fiyatlamalarındaki artışa istinaden kredi mevduat faiz makasındaki açılma devam etmiştir. Ek olarak, TÜFE endeksli tahvil getirileri de, yüksek enflasyona bağlı olarak getiri hesaplamasında kullanılan enflasyon iddialarında genel olarak güncellemeler yapılması sonucu dal karlılığına yüksek katkı yapmayı sürdürmüştür. Ekonomik aktivitedeki hareketliliğin devam etmesi ve enflasyona nazaran düşük kredi faizleri, çeyreksel kredi büyümesini çift haneli düzeylerin üzerine taşımış ve bu durum bankaların fiyat ve komite gelirlerine de olumlu yansımıştır. Bu çeyrekte, swap maliyetleri düşerken, kurlarda açılan alım – satım marjlarının da tesiriyle alım – satım gelirleri yüksek kalmaya devam etmiştir. Bu durum ticari kar-zarar kalemine olumlu yansırken, karşılık masrafları birinci çeyereğe paralel gerçekleşmiştir. Operasyonel sarfiyatlar ise bu çeyrek hem kurların hem de işçi maaş artışlarının tesiriyle yüksek artış kaydetmiştir.
Sektörde 2022 yılının ikinci çeyreğinde (1 Nisan 2022-01 Temmuz 2022 haftalık BDDK verileri) bir evvelki çeyreğe nazaran, TL cinsi kredilerde %19,8, YP kredilerde ise kur artışının katkısıyla %6,16 oranında artış kaydedilmiştir. Böylelikle toplam krediler %14,2 oranında artış kaydetmiştir. Kamu mevduat bankalarında ikinci çeyrekte toplam kredi büyümesi %16,2 ile bölümün üzerinde kalırken, yabancı mevduat bankalarında toplam kredi büyümesi ise %13,4 olmuştur. Bölümde ikinci çeyrekte kamu mevduat bankaları hariç toplam kredi büyümesi %13 düzeyinde gerçekeşmiştir. Kredilerdeki büyümeye bu çeyrekte birinci çeyreğin bilakis tüketici kredileri de kıymetli katkı sağlarken, genel olarak istikrarlı bir dağılım kelam konusu olmuştur.
TÜFE endeksli tahvillerden elde edilen gelirlerin ikinici çeyrekte, artmaya devam eden enflasyonun tesiriyle birinci çeyrekteki enflasyon kestirimlerinin güncellenmesi sonucu, bir evvelki çeyreğin epeyce üzerinde gerçekleşmesi beklenmektedir. Garanti BBVA’da ise enflasyon tahmininindeki revizyona rağmen, yeni TÜFE endeksli tahvil alımların tesiriyle bu tesirin çok sonlu olacağı beklenmektedir. Bankalar TÜFE endekslilerde gelir hesaplamasında %35-40 düzeyinde iddiası enflasyonlarını %45-50 düzeylerine güncellemiştir. (Hesaplamada kullanılan TÜFE varsayımını Garanti BBVA %40’tan %45’e, Akbank ve Yapı Kredi Bankası %35’ten %50’ye, Vakıfbank %39,9’dan %58,2’ye ve Halkbank %36’dan %40’a yükseltmiştir.)
Net faiz gelirlerinde tüm bankalarda çeyreksel yüksek artış kaydedilmesi öngörülmüştür. Bu artışta, TÜFE endekslilerin ek katkısına ilaveten kredi mevduat makasındaki güzelleşmenin devam etmesi de tesirli olmuştur.
Ücret ve kurul gelirlerinde, ekonomik aktivitenin canlılığını müdafaası ve güçlü kredi büyümesi nedeniyle çift haneli %20’lerin üzerinde güçlü artışlar kaydedileceği öngörülmüştür.
Ticari karlarda swap malliyetlerinin düşmesi ve alım satım gelirlerinin artmasına bağlı olarak Akbank, Garanti BBVA, İş Bankası ve Yapı Kredi Bankası’nda artış kaydedilmesi beklenirken, Vakıfbank’ta azalma (önemli bir tahvil satışı olmaması) kaydedildiği öngörülmüştür. Başka taraftan Halkbank’ın birinci çeyreğindeki ticari ziyanının ise swap kullanımının artmasına bağlı olarak yükselmesi beklenmektedir.
Ekonomik aktivitede canlılığın ikinci çeyrekte de devam etmesi ve faal kalitesinde kıymetli bir bozulma olmaması nedeniyle bankalarda bir evvelki çeyreğe benzeri karşılık masrafları oluşması beklenmektedir. Öteki taraftan Halkbank’ın, birtakım şirketler için (1. küme, yakın izleme ve takipteki) ihtiyatlılık kapsamında ek karşılıklar ayırması sonucu, karşılık masraflarında yüksek artış kaydetmesi beklenmektedir. Vakıfbank’ın ise bu çeyrekte yaklaşık 2 milyar TL’lik hür karşılık ayırabileceği öngörülmüştür.
Bankaların operasyonel masraflarında hem kur kaynaklı işçi dışı masraflarda hem de işçi masraflarındaki artışlara bağlı yükseliş kaydedilmiştir.
İş Bankası’nın bu çeyrekte epey yüksek iştirak geliri kaydetmesi beklenirken, Halkbank ve Vakıfbank’ın temettü geliri kaydedecektir.
Genel olarak efektif vergi oranında bir evvelki çeyreğe nazaran düşüş (kamu bankalarında daha yüksek bir düşüş) kaydedilmesi beklenmektedir.
Takibimizdeki bankalardan bir evvelki çeyreğe en yüksek kar artışını Vakıfbank’ın, bir evvelki yılın birebir çeyreğine nazaran ise çok düşük bazın da tesiriyle Halkbank’ın kaydedeceği öngörülmüştür. Öteki taraftan, çeyreksel olarak en yüksek kar sayısını yüksek iştirak gelirlerinin olumlu katkısıyla bu çeyrekte de İş Bankası’nın kaydetmesi beklenmektedir.
Tüm bu gelişmelere bağlı olarak, 2022 yılının ikinci çeyreğinde takibimizdeki bankaların toplam karlarının bir evvelki çeyreğe nazaran %56,3, bir evvelki yılın birebir devrine nazaran ise %471,4 oranında artacağını kestirim ediyoruz.
BANKACILIK DIŞI SEKTÖRLER
Tahminlerimizde Tesirli Olan Faktörler
2022 yılının 2. çeyreğinde TL’ye nazaran Dolar, Euro ve Japon Yeni sırasıyla %13,8, %7,4 ve %1,7 oranlarında kıymet kazanmışlardır. Münasebetiyle döviz açık konumları olan şirketlerin bu durumdan olumsuz etkilenmesi beklenmektedir.
2022 yılının 1. çeyreğinde, TL’ye nazaran Dolar, Euro ve Japon Yeni sırasıyla %12,9, %11,1 ve %6,7 oranlarında kıymet kazanmıştı. Hasebiyle, Dolar açık konumu olan şirketler hudutlu da olsa daha fazla olumsuz etkilenebilecekken, Euro ve Japon Yeni açık durumu olan şirketler daha az etkilenebilecektir.
Ayrıca, ana karşılaştırma devri olan 2021 yılının 2. çeyreğinde ise TL’ye nazaran Dolar, Euro ve Japon Yeni sırasıyla %4,6 %6 ve %4,2 oranlarında paha kazanmıştı.
Türk Telekom (TTKOM) 2. çeyrekte kur hareketlerine istinaden sırasıyla 1.488mn TL kur farkı masrafı yazarak en olumsuz etkilenecek şirketler olarak ön plana çıkmaktadır. Ford Otosan (FROTO) ise yüksek yabancı para açığına rağmen yükümlülüklerinin neredeyse tamamı Ford Motor Company ile yaptığı ihracat mutabakatları ile riskten korunmaktadır. Ayrıyeten, yüksek döviz açık konumu olmasına rağmen finansallarını USD cinsinden tutan Türk Hava Yolları’nın (THYAO) TL fazlasından ötürü yaklaşık 1,1 milyar TL kur farkı sarfiyatı yazması beklenmektedir. Ereğli Demir Çelik (EREGL) ve İskenderun (ISDMR) finansallarını USD cinsinden tutmakta olup, TL açık konumlarına istinaden sırasıyla 1 milyar TL ve 694mn TL kur farkı gelirli yazabilecekleri hesaplanmaktadır.
Kurlardaki değişime bağlı olarak, Aselsan (ASELS) 1.053mn TL ve Sabancı Holding (SAHOL) 717mn TL kur farkı geliri yazarak döviz kurlarındaki değişimden olumlu etkilenecek şirketler olarak ön plana çıkmaktadır. Öbür taraftan, yüksek fazla durumu olmasına rağmen finansallarını USD cinsinden tutan Enka İnşaat (ENKAI), TL ve EUR fazla durumları nedeniyle 660mn TL’lik bir kur farkı sarfiyatı kaydedebilir. (Kur Etkisi_2Ç2022)
Brent petrol fiyatları Mart ayının sonunda 105,13$/varilden Ukrayna Rusya savaşının devam etmesiyle Haziran ayı sonunda 108,62$/varil düzeyine, ortalama brent de 2022 yılı birinci çeyrekte 96,4$/varil iken 2022 yılının ikinci çeyreğinde ortalama 110,4$/varile yükselmiştir. Bu durum birinci çeyrekte kurlardaki artışın da tesiriyle akaryakıt ve petrol türevi satan firmaların (Tüpraş, Petkim) stok geliri kaydedebileceğine işaret etmektedir. Tüpraş tarafında, şirket stok gelir-giderlerini dengelemek gayesiyle müdafaa kullanmaya birinci çeyrekte başlamıştı. Ayrıyeten birinci çeyrekteki kadar yüksek artış olmaması nedeniyle stokların olumlu tesirinin bir evvelki çeyreğin altında gerçekleşmesi beklenmektedir. Öbür taraftan eser marjlarında Ukrayna-Rusya savaşı ile Mart ayında başlayan artış, ikinci çeyrekte güçlenerek devam etmiştir. Buna bağlı olarak Tüpraş’ın yüksek rafineri marjları ile çok güçlü finansallar açıklaması beklenmektedir. Aygaz’da ise hem birinci çeyrekteki yüksek stok karına rağmen, LPG fiyatlarındaki sert geri çekilme kaynaklı stok ziyanı oluşması, hem de görece yüksek karlı eser kategorilerindeki fiyat artışı kaynaklı düşük satış sayıları, operasyonel karlılığı baskılamıştır. Başka taraftan, Tüpraş ve Entek kaynaklı olarak güçlü iştirak gelirleri sayesinde Aygaz’ın tekrar de bir evvelki yılın tıpkı periyoduna nazaran çok yüksek bir devir karı açıklayacağı varsayılmıştır. Petkim’de ise marjlardaki düşüş ve stok gelirlerinin görece zayıf tesiri karlılık üzerinde baskı oluşturmuştur. Lakin yeniden de bir evvelki yılın birebir devrine nazaran TL bazlı net periyot karının korunabileceğini düşünüyoruz.
2022 yılının Nisan-Mayıs devrinde Türkiye otomotiv ihracatı geçen yılın birebir devrine nazaran %19,1 artmış ve 154.823 adet olarak gerçekleşmiştir. Ford Otosan’ın yurtdışı satış adetleri, geçen sene planlanan rutin duruşların öne çekilmesine istinaden – düşük baz tesiriyle – yıllık %176,7 artarken, TOFAŞ’ın yurtdışı satış adetleri ise %3 azalmıştır. Bunlara ek olarak, 2022’in 2. çeyreğinde ortalama Euro, TL karşısında 2021’nin 2. çeyreğine nazaran %67 paha kazanmıştır.
Türkiye’de yurtiçi araba ve hafif ticari araç satışları 2022’nin 2. çeyreğinde bir evvelki yılın tıpkı devrine nazaran %5 artmış ve 205.854 adede yükselmiştir. Ford Otosan ve TOFAŞ’ın hafif araç satışları ise birebir devirde sırasıyla %15,5 ve %19,3 artmıştır. Yurtiçinde artan eser fiyatları ile kurdaki artışın ihracat gelirlerini olumlu etkileyeceği öngörümüzle birlikte Ford Otosan’ın 2. çeyrek satış gelirlerinin yıllık %200,7 artacağını kestirim ediyoruz. Öteki taraftan TOFAŞ’ın 2. çeyrek satış gelirlerinin yıllık %101,9 artış kaydedebileceğini hesaplıyoruz.
TÇÜD tarafından yapılan açıklamaya nazaran 2022 yılı Nisan-Mayıs aylarında ham çelik üretimi yıllık %1,5 artışla 6,6mn ton olmuştur. Birebir devirde ihracat ölçü tarafından %18,2 azalışla 2,7mn ton’u göstermiştir. Tıpkı periyotta, ithalat da %19,4 azalmış ve 2,5mn ton olmuştur. Demir-Çelik bölümünde yer alan firmaların, bu çeyrekte de dolar bazlı satış fiyatlarının hala güçlü düzeylerde seyretmesine bağlı olarak olumlu finansallar açıklamasını beklemekteyiz.
Türk Hava Yolları’nın ise 2. çeyrekte yolcu sayısı 2019 devrine nazaran %0,8 düşüşle 18,2mn olarak gerçekleşmiştir. Yolcu doluluk oranı ise 2019’un tıpkı devrine nazaran 0,6 puan azalışla %79,7’ye gerilemiştir. Ek olarak, taşınan kargo+posta’da tonaj olarak 2019’a nazaran yıllık %24 artış kaydetmiştir. THY’nin bu çeyrekte, 6.455mn TL (409mn USD) net periyot karı yazacağını varsayım ediyoruz. TAV Havalimanları’nın 2022 yılının ikinci çeyreğinde toplam hizmet verilen yolcu sayısı, geçen yılın birebir devrindeki 8,7 milyondan 19,9 milyona (Almatı Havalimanı Mayıs 2021’den itibaren dahil edilmiştir) çıkmıştır. TAV bir evvelki çeyrekte (1Ç2022) ise 10 milyon yolcuya hizmet vermişti. Buna bağlı olarak bu çeyrekte hem bir evvelki yılın tıpkı periyodu hem de bir evvelki çeyreğe nazaran ciroda güçlü artış kaydedilmesini beklerken, Şirket’in ayrıyeten net devir ziyanından net periyot karına geçmesi beklenmektedir.
2022 yılının ikinci çeyreğinde, ortalama yıllık konut faizi oranı %18,3 ile bir evvelki çeyreğin hafif üzerinde gerçekleşse de, konut alımında kredi şartlarına getirilen birtakım esneklikler konut talebinin canlı kalmasını sağlamıştır. Konut satışları yılın ikinci çeyreğinde; evvelki çeyreğine nazaran %27, bir evvelki yılın birebir devrine nazaran ise %40 oranında artarak 406bin adete ulaşmıştır. İpotekli satışların hissesi ise %27’ye kadar (önceki çeyrek: %22,6) çıkmıştır. Konut kredilerindeki büyüme de besbelli formda artarken, yıllık büyüme %25’e kadar çıkmış ve toplam krediler haziran sonu itibariyle 345 milyar TL’ye ulaşmıştır. Eksi negatif gerçek faizlerle birlikte devam eden talep şartları ve maliyetlerdeki artışlar nedeniye fiyatlarda da yükseliş trendi devam etmiştir. Takip ettiğimiz GYO’larda ise İş GYO, Torunlar GYO ve Emlak Konut GYO’nun karında evvelki çeyreğe nazaran majör bir değişim beklemiyoruz. Çimentolar tarafında ise fiyatların güçlü seyri ve kur dayanağıyla birlikte satış gelirlerinde yüksek büyüme ve karlılıklarda da artış öngörüyoruz.
Kordsa’da, lastik güçlendirme tarafında güçlü talep şartlarıyla Dolar bazındaki güçlü satış büyümesinin bu çeyrekte yerini yataya bırakmasını beklerken, artan maliyetlerle birlikte marjlarda evvelki çeyreğe nazaran hatırı sayılır bir düşüş öngörürüyoruz. TL’deki bedel kaybına rağmen Dolar bazındaki kar gerilemesi, nette TL bazındaki karın evvelki çeyreğe nazaran düşmesi ile sonuçlanabileceğini kestirim ediyoruz.
Aselsan’da ikinci çeyrekte de kur farklı gelirlerinin karlılığa olumlu tesir yapmasını beklerken, kurlardaki artış kaynaklı olarak devir karında artış kaydedeceği öngörülmüştür. Otokar’ın ise ikinci çeyrekte satış ölçüsünün adetsel olarak bir evvelki yılın birebir çeyreğine nazaran artmasına ve döviz kurlarındaki artışa bağlı olarak satış gelirlerinde güçlü artış varsayım edilmiştir. Başka taraftan, zırhlı araç satış adetlerinin azalması marjlarda bir evvelki yılın tıpkı devrine nazaran baskı oluşturmasına rağmen devir karında artış kaydedileceği beklenmektedir.
Tüm bu gelişmelere bağlı olarak yaptığımız kestirimlere nazaran takibimizdeki banka dışı şirketlerde, toplam karın 2022 yılının 2. çeyreğinde 47.212mn TL düzeyinde gerçekleşeceğini ve yıllık %115,8 oranında artacağını öngörüyoruz. Kaydedilmesi öngörülen bu artışta Türk Hava Yolları’nın 2Ç2021’deki ziyandan 2Ç2022’de kara dönmesi beklentisi ile Sabancı Holding ve Tüpraş’ın karlılıklarının artması öngörüleri kıymetli etkenlerdir. Ayrıyeten, Enka İnşaat ve Ülker Bisküvi’nin bu çeyrekte ziyan açıklayacağı beklentisi ile Türk Telekom’un yıllık karında geri çekilme iddiası yıllık kar artışını sonlandırmıştır.
Bir evvelki çeyreğe nazaran bakıldığında, %39’luk artışta Tüpraş, Türk Hava Yolları ile Ereğli Demir Çelik’in karlarındaki yükseliş beklentileri tesirli olmuştur. Öteki taraftan, Arçelik ve Sabancı Holding’in bir evvelki çeyreğe nazaran karlarındaki gerileme beklentisi toplam kardaki yükselişi sonlandırmıştır.
Yasal Uyarı
Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti; aracı kurumlar, portföy idare şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri ortasında imzalanacak yatırım danışmanlığı mukavelesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların şahsî görüşlerine dayanmaktadır. Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, yalnızca burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.
Ziraat Yatırım
