Kur Muhafazalı Vadeli TL Hesabı; döviz, altın ve TL birikimlerinin bankaların sunduğu faiz oranlarıyla (yüzde 17) ve hesabın açılış tarihiyle vade tarihi ortasında ankara escort bayan oluşacak kur değişiminin faize eklenmesiyle açılan bir vadeli mevduat hesabıdır. Bu hesapla vade boyunca mevduat faizi getirisi elde edilmesine ek olarak vade sonu mevduat faizi elvankent yeni escort getirisinin o periyotta ortaya çıkacak kur farkı üzerinden hesaplanan meblağdan düşük olması halinde ortadaki farkın Türk Lirası olarak hesaba yansıtılması biçiminde uygulanıyor.
Geçen emek yeni escort yılın son ayında piyasaya sunulan kur muhafazalı mevduat hesabı yabancı para mevduatlarının TL mevduata çevrilmesi maksadıyla yola çıksa da TL hesaplarının da kur muhafazalı mevduata eryaman yeni escort dönüşmesine müsaade verilmesiyle farklı bir kapsama oturmuş oldu.
Bu hesabın getiri yükü banka ve Hazine ortasında paylaşılıyor. Banka hesaba uyguladığı yüzde 17 faizi mevduat esat yeni escort sahibine kendi kaynaklarından öderken, ortaya çıkacak kur farkını da Hazine, bütçeden ödüyor. Kur Muhafazalı Mevduat Hesabı uygulamasının dört sakıncalı sonucu var: (1) Bankalar, ödemeleri gereken etimesgut yeni escort faizin bir kısmını Hazine’ye devrederek maliyeti düşürmüş ve hasebiyle daha fazla kâr etmiş oluyorlar. (2) Hazine, hiçbir halde kullanmadığı bir paranın maliyetini paylaşarak bankalara etlik yeni escort bir çeşit finansal takviye sağlamış oluyor. Bir öbür tabirle Hazine, halktan toplanan vergilerin bir kısmını bankalarda kur muhafazalı mevduat hesabı açtırmış olan kişi ve kurumlara gaziosmanpaşa yeni escort ödemiş ve bütçeye gereksiz bir yük yüklemiş oluyor. (3) Tasarruf sahipleriyle vergi ödeyenler teğe bir örtüşmediği için bankalarda birikimi olmayan insanların ödediği vergiler de gölbaşı yeni escort Hazine tarafından bankalarda birikimi olanların hesabına ödendiği için gelir dağılımı eşitsizliği daha da bozuluyor. (4) Kur muhafazalı mevduat hesabı döviz mevduatları dışında TL mevduatlara da keçiören yeni escort uygulandığı için TL mevduatı da bir manada dövize endeksleyerek döviz mevduatını artırmış oluyor. Böylelikle döviz mevduatını azaltmayı öngörerek yola çıkan kur muhafazalı mevduat uygulaması kızılay yeni escort sonuçta tam bilakis döviz mevduatını artırmış oluyor.
Buradaki kritik nokta kur muhafazalı mevduat hesaplarının yabancı para mevduat olarak mı yoksa TL mevduat olarak mı kabul edileceği sorunudur. Kur muhafazalı mevduat bir çeşit yabancı paraya endeksleme uygulaması altında olduğu için yabancı para olarak kabul edilmesi yanlışsız yaklaşımdır.
27 Mayıs 2022 prestijiyle datalar şöyledir (BDDK, Haftalık Bankacılık Bölümü Verileri)
Aşağıdaki grafik Türkiye’de dolarizasyon eğilimini gösteriyor (grafik BDDK günlük istatistik bültenindeki datalar ve Bloomberg HT kur bilgilerinden yararlanılarak tarafımdan hazırlanmıştır. Üstteki tabloda gösterildiği üzere 2022 yılından itibaren dolarizasyon yabancı para mevduat + kur muhafazalı mevduat toplamı olarak alınmıştır.)
Grafikten açıkça görülebileceği üzere dolarizasyon yükselmeye devam ediyor ve 27 Mayıs prestijiyle yüzde 71,8’e ulaşarak rekor kırmış bulunuyor.
Kur muhafazalı mevduat uygulaması, dolarizasyonu azaltmak bir yana artırmış, yanı sıra bütçeye gereksiz yükler yüklemiş ve gelir dağılımını daha da bozmuş bir uygulama olarak tarihe geçecek üzere görünüyor.
Türkiye’nin, son bir yıldaki iktisat siyaseti uygulamasını şöyle özetlemek mümkün:
‘Faizden kaçarken kura yakalanmak.’
Yazının Kaynağına Buradan Ulaşabilirsiniz