Gıda Krizi Kapıda mı?
Rusya-Ukrayna ortasındaki yaşanan tansiyonun akabinde ziraî eserlerdeki fiyatlamalarda yaşanan agresif yükseliş sonrasında global çaptaki resesyon telaşıyla birlikte fiyatlamalarda kısa vadeli bir düşüş izlenmekte. Rusya ve Ukrayna’nın Dünya üzerindeki tahıl gereksiniminin %30’unu karşılamakta olduğunu göz önünde bulundurduğumuzda, yaşanan tansiyonun devam etmesi durumunda arzı kısıtlamaya devam edeceğinden fiyatlamalarda yükselişler sürebilir. Rusya ve Ukrayna ortasındaki tansiyonun devam etmesi, ABD ve Avrupa Birliği tarafından Rusya’ya uygulanan yaptırımlara karşılık Rusya’nın Ukrayna’daki limanlara uyguladığı abluka sonrasında Ukrayna’nın tahıl ihracatının kesilmesine neden olmuş durumda. Yaptırımların sonucu ve global konjonktürü göz önünde bulundurduğumuzda besin krizi global çapta kapıya dayanmak üzere gibi görünüyor.
Yaptırımlar Besin Krizini Etkileyecek mi?
ABD Hazine ve Maliye Bakanı Janet Yellen Rusya’ya yapılan yaptırımların besin krizinin göz önünde bulundurularak uygulandığını söylese de bu durum hükümetlerde tekrar de paniğe sebep olmuş durumda. Dünya Bankası tarafından yayınlanan son ‘’Küresel Ekonomik Beklentiler’’ raporunda bahsedilen düşük gelirli ülkelerdeki halkın muhakkak bir kısmının besin kıtlığıyla karşı karşıya olduğunu açıklaması da hükümetleri bu durumda tedbir almaya yöneltmiştir. Dünya Bankası lideri David Malpass, Haziran ayı başlarında global stagflasyon konusunda ihtarda bulunurken, “Bazı bölgelerde önemli biçimde yetersiz beslenme ve derinleşen açlık ve hatta kıtlık riski var” açıklamalarında bulundu. Yayınlanan raporla birlikte David Malpass’ın açıklamasının akabinde yaptırımların ne kadar süreceği öngörülemediğinden birtakım ülkelerde tedbir maksatlı tahıl başta olmak üzere birçok ziraî emtia ihracatının yasaklanmasına neden oldu.
Ne Olacak?
Birleşmiş Milletler Besin ve Tarım Örgütü’ne nazaran global çapta yaşanan besin enflasyonun ana sebebi tahıl ve et fiyatlarından kaynaklanıyor. Dünya Bankası besin krizini önlemek hedefiyle, çiftçileri desteklemek ve ticareti kolaylaştırmak için önümüzdeki 15 ay içinde yeni projelere 12 milyar dolar yatırım yapma ve dayanak kelamı verdi. Bu noktada Bloomberg ziraî emtia endeksinde aşağı taraflı trend kırılımı görülse de resesyon riski fiyatlamalarda aşağı taraflı baskı oluştururken, Rusya-Ukrayna savaşı ve besin krizi telaşı nedeniyle başta buğday olmak üzere şeker, mısır ve kahve üzere ziraî emtia fiyatlarında üst istikametli hareketler izlenebilir.
Emir AKKUŞ
ALB Yatırım Araştırma Servisi
Yasal Uyarı
Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti; aracı kurumlar, portföy idare şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri ortasında imzalanacak yatırım danışmanlığı mukavelesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların şahsî görüşlerine dayanmaktadır. Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, yalnızca burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.
ALB Yatırım