Yeni Zeleanda’da 2008’den sonra doğanlar, artık hayatları boyunca sigara ve tütün eseri alamayacak.
Bununla birlikte, yeni yasanın gelecek yıl uygulanması bekleniyor. Yasa yürürlüğe girdiğinde şimdi 14 yaşında olmayan herkes hayatlarının geri kalanında Yeni Zelanda’da sigara ve öbür tütün eserlerini satın alamaz hale gelecek.
Yeni Zelanda’nın hekim ve tüberküloz uzmanı olan Sıhhat Bakanı Yardımcısı Ayesha Verrall, “İlerleyen yıllarda artık gelecek jenerasyonlar asla yasal olarak tütün eserlerini satın alamayacaklar. Gerçek şu ki, sigaraya başlamanın inançlı bir yaşı yok” açıklamasını yaptı.
SİGARA SATAN DÜKKANLARIN SAYISI DÜŞÜRELECEK VE TÜTÜN ESERLERİNDEKİ NİKOTİN ORANLARI AZALTILACAK
Bununla birlikte, “tütünsüz nesli”n en yaşlısının 18 yaşına bastığı 2026 yılına kadar hiçbir yetişkin tütün mağazalarından geri çevrilmeyecek. Lakin 2024’ten itibaren tütün eserleri satmasına müsaade verilen dükkan sayısı 8 binden 500’e düşürülecek. Birebir vakitte, 2025’ten itibaren yalnızca nikotin oranı çok düşük olan tütün eserlerinin satışının yapılmasına müsaade verilecek. Mevzuata nazaran elektronik sigara yeni maddelerden etkilenmeyecek.
Diğer taraftan, hâlihazırda, Yeni Zelandalıların yüzde 11,6’sı günlük olarak sigara içiyor. Bu oran, hükümetin 2025’e kadar Dumansız Yeni Zelanda gayesini açıkladığı 2011’deki yüzde 17’den epeyce düşük ve uygulanan siyasetlerin muvaffakiyetini gösteriyor. Lakin, kimi demografik kümeler bu maksadı karşılama yolunda ilerlerken, sigara içme oranları ülkenin yerli halklarından olan Māoriler ortasında yükselmeye devam ediyor.
Verrall, “Sigara içme oranlarını düşürmede ıdoğru tarafta ilerlerken, gayemize ulaşmak için daha fazlasını, daha süratli yapmamız gerekiyor. Māori bayanları ortasında sigara içme oranları yüzde 32’ye çıktı. Hiçbir şey değişmezse, Maoriler ortasında sigara içme oranlarının yüzde 5’in altına düşmesi on yıllar alacak ve bu hükümet kimseyi geride bırakmak istemiyor” dedi.
BİR PAKET SİGARANIN FİYATI ORTALAMA 50 DOLAR
Öte yandan, Dumansız Yeni Zelanda planı kapsamında tütün eserlerinden alınan vergiler arttı. Paket başına yaklaşık 50 Yeni Zelanda doları (yaklaşık 500 lira) olan sigaralar artık Yeni Zelanda’da Avustralya dışındaki tüm ülkelerden daha kıymetli bir hale geldi.
Verrall, “ÖTV artışlarının tam tesirini aslında gördük. Daha ileri gitmek, insanların sigaraya bırakmalarına yardımcı olmayacak. Bu durum, sadece alışkanlığı bırakmak için gayret eden sigara tiryakileri daha da cezalandıracak” açıklamasını yaptı.
Tütün eserlerinin fiyatlarını keskin bir halde yükselten birçok ülke üzere, Yeni Zelanda da ülkede satılan sigaraların yaklaşık yüzde 10’unu oluşturan bir karaborsanın geliştiğini gördü. Hareket planında hükümet, yeni siyasetin kaçakçılığı ve karaborsa satışlarını daha da artırabileceğini kabul etti.
