Ücret artışları enflasyona neden olur mu
Twitter üzerinde geçtiğimiz haftalarda taban fiyata yapılacak artırımların enflasyona erzincan escort neden olup olmayacağı uzun uzun tartışıldı Ben hem bu tartışmaları özetlemek hem de ileride bu soruyla ilgili google dan copy paste ödev yapacak genç iktisatçılara kaynak olması için bu yazıları erzurum escort toparladım
Tartışmaların birinci döndüğü tarih haziran 2022 ortasıydı Ana akım iktisatçılarımız taban fiyat artışı enflasyona yol açar minvalinden kelamlar sarf etmeye başladılar Heterodoks iktisatçılar anında manzara verdiler Hatırlayabildiklerim İlhan Döğüş Eskişehir escort Baki Demirel ve Oktay Özden
İlhan Döğüş hoca şu tenkitleri getirdi
Maaş yalnızca maliyet değildir Maaş tıpkı vakitte talep kaynağı hem de en güçlü talep kaynağı Ben ayakkabı firmasında çalışıyorsam maaşımla alacağım öbür bir sürü eser var Yani benim maaşım o ayakkabı firmasına maliyettir fakat malını aldığım öbür firmalar için de bir gelirdir Şayet her bir firma maaştan kısarsa toplam talep aşağı gidecek ve toplam kârlar da aşağı gidecek Link
Baki Demirel
Karşı karşıya kaldığımız tablo son 3 yıldır emek gelirlerinin süratle azaldığı fakat kârların ve rantların büyümeye devam ettiği görüldü Münasebetiyle enflasyondaki artışın sebebini ücret fiyat spiralinde aramamak gerekiyor Burada temelinde kâr fiyat spiralinden kelam edebiliriz Hasebiyle minimum fiyat artınca enflasyon artacak söylemi biraz fırsatçılıktır Kârları ve fiyatları artırmanın mazeretidir Taban fiyatın artırılmasının insani bir tarafı vardır İktisat da insani toplumsal bir bilimdir İşçi kesim yüksek enflasyon altında ezilirken bunların fiyatlarını artırmayalım demek insani açıdan yanlışsız değildir iktisadi gerçeklerle de uyuşmamaktadır Fiyat artışları yüzünden enflasyon artmamaktadır tersine enflasyon hızlandığı için fiyat artışlarına gereksinim duyulmaktadır Link
Oktay Özden
Asgari ücreti artışı yapmasanız da şu an esasen enflasyon 3 haneli Taban fiyata sene başında 50 nominal artırım geldi Hali hazırdaki 3 haneli enflasyonun ana itici ögesi fiyatlar mi sizce yoksa kur mu Link
Derli toplu birinci yazı ise Cüneyt Akman hocadan geldi
Kaynak https tele1 com tr asgari ucret enflasyon yaratir safsatasi 652530
Bu yazıdan sonra Ensar YILMAZ hoca bir yazı kaleme aldı
Kaynak https www gazeteduvar com tr farkli fiyat rejimlerinde asgari ucret enflasyon iliskisi haber 1572727
Hacettepe İktisat kısmından Hüseyin Özel tartışmayı twitterda başlattı
Kaynak https twitter com There alone status 1546856164398313472
Hüseyin hocanın gönderilerini özetliyorum Hocanın akademik bilgileri için link
Emek maliyetlerinin toplam maliyetler içerisindeki hissesi değerli e mek ağır mal üreten kesimlerde artışın daha fazla olması beklenir Fakat bunun enflasyon yaratıp yaratmayacağı herseyde evvel firmaların bu maliyetlerini markup fiyatlarına yansıtma gücünün ne kadar yüksek olduğuna bağlı Firmanın maliyetlerini fiyata yansıtma gücü Kalecki nin monopol derecesi kavramına bağlı burada sadece firmanın değil dalın ortalama monopol derecesi de kıymetli bence Bu güç olmadan fiyat artışı enflasyon yaratmayacaktır Bir öbür nokta da resesyon tehlikesinin de dünya genelinde bu imkanı sınırlaması Tartışılan bir nokta da ücret sıkışması Marksist kar sıkışması hipotezinin tersi denebilecek bir durum Yani taban fiyatların gerçek olarak düşmesi karların artması bakımından kıymetli kar artışları da enflasyona yol açar görüşü var Burada natürel tekrar monopol derecesi belirleyici verimlilik artışları da kıymetli bir öge Natürel işgücü piyasası gereğince sıkı değilse yüksek işsizlik varsa fiyat artışlarının fiyat artışlarının gerisinde kalması doğal Yani fiyat artışı enflasyon yaratmak zorunda değil Para daha çok rantiyelerin eline geçiyor artarak lakin yatırım yerine yeniden spekülatif alanlara iktisat siyaseti yedeğinde yöneliyor Bu durumda enflasyonist bir baskı yaratılabilir Yani enflasyon bir maliyet sıkıntısından çok bölüşüm sorunu üzere kendisini gösteriyor
Yani sorun sadece enflasyon değil herkesin bildiği üzere şu manada yalnızca enflasyonu tedbire sıkıntımız varsa saf istikrar siyasetleri yeterli olabilir lakin bunları kimin ödeyeceğini yakından biliyoruz Aslında bizi buraya getiren de bu siyasetler değil mi
Cüneyt Akman beyefendi bu yazı üzerine aşağıdaki gönderileri yazdı
Ücret artışları her vakit enflasyona neden olur
Kaynak https twitter com cakman4 status 1546881129369767936
Yukarıdaki tezin en azından Turkiye de taban fiyat artisi ebediyen enflasyona neden olur formu ise ya bir mantıksal üst derece soyut teorik mecburilik olarak getirilir ki o vakit yukardaki halinden hiç farklı değildir Veya muhakkak bir konjonktüre has bir durum olarak söylenebilir Burada Ensar YILMAZ hocanın yazısına bâtın atıf var Link Bu versiyonda ücret enflasyon yaratır tezi ya çesitli aktorlerin davranış biçimleri ve veya birtakım maddi psikososyal parametrelerin özgül nicelikleriyle ilgili özel haldir Lakin o vakit bu sav tıpkı halde nicel ölçümler ve bunların tesiri irdelenerek delillendirilmeli u ana kadar bu nicel tahlilin yapıldığını görmüş değilim Mantıksal tahliller ise dediğim üzere daha sıkıntılı Aktörlerin mümkün davranışlarından yapılan çıkarsamalar ise aktörlerin işveren örgütleri sendikalar devlet vb davranışlarının sabit olduğu bâtın varsayımıyla malul Halbuki bu sıkıntı lakin tıpkı anda çeşitli vadelerde ve dinamik olarak ele alınabilir Aktörlerin oyundaki değişen tavırları lakin bu türlü analiz e dahil edilebilir Son olarak bir öbür eksiklik de kanımca analitik çerçevenin bizatihi özü itibariyle olan eksikliktir Ben analitik sentetik akıl yürütmeleri tercih ederim İsteyen diyalektik terimini tercih edebilir Karmaşık complex olgular analitik çerçeve dahilinde incelenmeye müsait değil bana nazaran
Benim savım minimum fiyat artışının Türkiye de enflasyon yarattığına dair ampirik ikna edici araştırmalar yoktur Gerçek minimum fiyat düşerken enflasyon yaratması için beklentiler ve güç bağları dışında mantiksal neden yoktur Asgari fiyat artışı ebediyen enflasyon doğurmaz hâttâ uzun vadede çok defa bunu azaltır tezimin normatiflikle ilgisi yoktu Bir demokrat olarak işçi gelirlerinin artmasını isterim bunun için deva üretmenin iktisatçının misyonu olduğunu da düşünürüm
Bonus
Mustafa Sönmez hoca
Bütün koşullar dikkate alındığında taban fiyattaki artış enflasyonist bir tesir yaratmaz Zira enflasyona tesir eden en değerli dinamik döviz fiyatları Döviz fiyatlarından kaynaklanan bir maliyet artışı ve bunun evvel üretici sonra tüketici fiyatlarına yansıması var Taban fiyat arttı diye talepten kaynaklanan bir artış yok şu anda Türkiye nin yaşadığı enflasyon yükle maliyet enflasyonu Yani döviz fiyatlarının artması ithal edilen girdi ya da mamul malların fiyatlarının yüksekliği ve bunun tüketici fiyatlarına yansıması Talepten kaynaklanan bir enflasyon da var ancak çok tali Beşerler enflasyondan sakınmak için birtakım harcamalarını öne çekiyorlar Yarın bu fiyattan bulamayız diye talepte bulunuyorlar Bunun da getirdiği bir fiyat artışı var lakin asli olan bu değil asli olan maliyet enflasyonu ve bu dövizden kaynaklanan bir enflasyon Minimum fiyat artışının talep enflasyonunu kamçılayan öne geçiren bir tesiri olmaz Link
Bonus 2
İspanya Çalışma Bakanı Yolanda Diaz ülkedeki enflasyona neden olan faktörün maaşlar olmadığını söylüyor
12 07 2022
Ankara
VeriDelisi
