Lal Batman tam bir Z kuşağı sanatçısı. 2001 yılında Bursa’da doğdu. Henüz 17 yaşındayken Bulgaristan Şumen’de düzenlenen memleketler arası kısa sinema festivalin de “Strange Man” isimli kısa sinemasıyla ödül aldı.
Batman,2019 yılından itibaren, izleyici ve eser ortasındaki diyaloğu anlamak ve deneyimlemek amacıyla çeşitli kuruluşlar, inisiyatifler ve ajanslarda bağımsız olarak sanat ve tasarım odaklı projeler üretmeye başladı. Dijital ve plastik araçları, teknikleri harmanlayarak çizgisini oluşturan sanatçı, görüntü arka, dijital manipülasyon, dijital illüstrasyon, heykel ve yağlı boya üretimleriyle konsept odaklı projeler üzerine çalışıyor.
Mart ayında Anna Laudel’de düzenlenen standında de vaktin ruhunu yakalayarak metaverse kavramından yola çıkıp dijital iletişim teknolojilerinin gündelik hayatın içinde nasıl kullanıldığını incelemişti. Batman’ın birinci kere ve stant için özel olarak ürettiği NFT yapıtları, ziyaretçilerle bir hologram üzerinden somut olarak buluşmuştu. Bu sefer yeni standını ve Belgrad yolculuğunu konuştuk.
Sanat, üretmek, yaratmak… Bunlara karşı farkındalığının olduğunu ne vakit anladın, bu yola nasıl girdin?
Bu durumun çocuk yaşta farkına vardım. Kendimi bildim bileli etrafımı ve de kendimi daha uygun anlatmak için yaratmayı seçiyordum. Süreç içerisinde bu hal gelişti, ilerledi ve kendi yolumu buldum.
Plastik ve dijitali harmanlıyorsun genelde… Bu birliktelik bir seçim mi, yolunu nasıl buluyorsun?
Dijital ve plastik medyumların birbirini beslediğini düşünü yorum. Bu birlikteliği denemeler yoluyla keşfettim. Vakit içerisinde de pratiğimin deneysel yöntemlerle birlikte daha farklı diyaloglar yakaladığını fark ettim.
Şu an Belgrad’da “Antrakt: Hayatın Perde Arasındakiler” başlıklı bir sergin açıldı. Standın kapsamından, Belgrad’a nasıl davet edildiğinden bahsedebilir misin?
Yaklaşık bir yıl önce Ksenija Samardžija’nın davetiyle Belgrad’da bulunan, standımızı gerçekleştirdiğimiz alanı Bioskop Balkan’ı ziyaret ettim. Bu süreçte Saša Marčeta vakfının desteğiyle birlikte kişisel standımı yapmaya karar verdik. Bioskop Balkan, temelinde bir Türk kervansarayı olarak birçok kritik sahneye tanıklık etmiş ve 1899 yılında Sırbistan’daki birinci sinema sinemasının gösteriminin yapıldığı yapı. Bu alanı birinci gördüğüm andan itibaren tarihi atmosferin den çok etkilendim. Yaklaşık bir yıldır üretimlerim ve sergi planlamaları için Belgrad’a gidip geliyordum. Türkiye’ye döndüğümde ise Ebru Yetişkin’le birlikte stant için kolektif sanatsal araştırmalar sürdürmeye başladık. Bir yıldır sürdürdüğümüz araştırmalar sonucu Antrakt: Hayatın Perde Ortasındakiler standı ortaya çıktı. Çalışmalar, benim mekana özgü ürettiğim görüntü, ses enstalasyonları ve resimlerim den oluşuyor ve Doç. Dr. Ebru Yetişkin’in pandemi sonrası toplumsallığa dair kuramsal sorgulamalarını bir ortaya getiriyor. Şimdi de uzun bir süredir Belgrad’dayım.
Anna Laudel’deki “Exposé” başlıklı stantta de Doç. Dr. Ebru Yetişkin’le birlikte çalışmıştınız. Birlikte nasıl bir dinamiğiniz var?
Birlikte çok kuvvetli bir lisan ve güç yakaladığımızı düşünü yorum. Ebru Yetişkin bir sosyolog, ben de bir sanatçı olarak kolektif araştırmalar sürdürüyoruz. Birbirimizi besliyoruz. Bir sanatçı olarak bu durum benim için çok heyecan verici. Bundan sonrası için gelecek yurt dışı projelerine odaklanmış durumdayız.
Keyifli planlarımız, hayallerimiz var. Kurduğumuz ha yaller ismine aksiyon alıyor, plan yapıyor, üzerine tekrar hayaller kuruyoruz. İstikrarlı, kararlı ve keyifli bir çalışma dinamiğimiz var.
İşlerinden yola çıkarak… Sence kendimizi sergilemeyi istemek, gözler önüne sermek utanılacak bir şey mi? İnsanlar bunu neden ayıplıyor?
Belgrad’da gerçekleştirdiğimiz Antrakt standımda Ebru Yetişkin’le birlikte günümüz gösteri kültürünü toplumsal medya platformları olarak yorumluyoruz. Bir şekilde farklı alanlarda bizim sisteme dahil olmamızı sağlayan imkanların olduğu bir düzen var toplumsal medya platformlarında. Kişiden kişiye kendimizi nasıl “Exposé” ettiğimiz değişiyor. Bir nevi kendi avatarlarımızı yaratıyor ve kendimizi nasıl yansıtmak istersek o şekilde ilerliyoruz. Herkes nasıl birbirinden farklıysa, bu yapılarda da kendini tabir etme yahut ortaya koyma şekli değişiyor. Ben bunda utanılacak bir durum görmüyorum. Yalnızca farklı kültürlerden, farklı baş yapılarından, bize uzak veya bize yakın olan insanlara tek bir tıkla erişip hayatlarına dair izleri dikizleme, izleme şansımız oluyor. Tahminen de bu nedenle bize uzak ya da farklı gelen hakkında yorum yapıyor, beğenmiyoruzdur…
Atölyede çalışırken nasıl bir düzenin var?
Projelerim nedeniyle çok sık seyahat ediyorum. İstanbul’da bulunan atölyemde o dönem hangi gereçlerle ve pratikle çalışacaksam bütün düzenimi ona göre değiştiriyorum, yenileniyorum. Seyahatlerimle birlikte farklı alanlarda geçici stüdyolarım oluyor ve tekrar düzenimi kurup çalışmaya devam ediyorum.
Eserler, Lal Batman’ın şu sıralar Belgrad’da Bioskop Balkan’da devam eden Antrakt standından. Bioskop Balkan’ın tarihi atmosferinde izleyiciyle buluşan stant, yerin ruhunu dramaturjik ve sinematografik bir performansa açıyor.
Son vakitlerde sana en çok kimler/neler ilham veriyor?
David Lynch ve Jordan Wolfson.
En son neler okudun/izledin/dinledin?
Virginia Woolf ’un, “Kendine İlişkin Bir Oda” kitabını okudum.
Bu yaza dair seni en çok ne heyecanlandırıyor?
Kışın hayata geçireceğim stant planları üzerine hayal kurmak ve onlara hazırlanmak…
Röportaj: Aykun Taşdöner
ELLE Türkiye Temmuz-Ağustos 2022 sayısından alınmıştır.
