Hafta boyunca ekonomik data takvimi Türkiye için de dünya içinde hayli zayıf olsa da ekonomilerde Bostancı Escort olan bitenin sonunda finansal piyasalarda yansımalarını izlemek dinamizm ve adrenalin getiriyor
Uzun yıllardır büyük merkez bankalarının yarattığı mali genişleme sayesinde varlık fiyatlarının iktisadın gerçeklerinden ne derece kopabildiğini deneyim ettik Şimdiyse Bostancı Escort Bayan evvel pandeminin yarattığı dengesizlikler akabinde Ukrayna işgali ile oluşan güç krizi enflasyonu süratle yükselttikçe reaksiyon veren merkez bankaları eşliğinde global tüm varlık piyasalarında hareketlerin ekonomik dinamiklere nazaran şekillenmeye başladığı düzleme İstanbul Escort geri dönmeye başladık Türkiye şimdilik sürdürülemez yapay baskılarla parantez dışında kalsa da dünyada neden sonuç bağlantıları ortasındaki kopukluk süratle daralmakta
Fakat bu ilginin tekrar kurulmasının temelleri artan enflasyona reaksiyon olarak Anadolu Yakası Escort gelen nakdî sıkılaştırma ve bunun sonucu olarak beklenen büyük global sakinlik ne yazık ki
Bank of America örneğin son bir haftada tahvil piyasasında yaşananları bakın nasıl pahalandırıyor
Küresel tahvil balonu patlıyor Tarihi bir global tahvil piyasası çöküşü izliyoruz Tahviller en likit varlıklardır Piyasada likidite kurursa çabucak her yatırım çeşidi için berbat haber demek
Sadece ABD piyasalarında yatırımcıların sakinlik beklentisiyle sene başından bu yana gerileyen piyasalarda kaybı 9 trilyon doları aştı bile
Yükselen enflasyona ABD merkez bankası Fed in kimsenin gözünün yaşına bakmadan faiz artırarak ve gerektiğince yüksek tutarak müdahale edeceğini anlayan tahvil piyasalarındaki satış son üç ayda kitaplara geçecek cinsten Büyük merkez bankalarının 2022 kalan son çeyrekte de yüksek oranlarda faiz artırmaya devam etmesiyle tahvil ve pay senedi piyasaları giderek daha fazla fiyatlamaya yönelecek Danske Bank a nazaran 10 yıllık ABD Hazine getirilerinin önümüzdeki üç ay içinde daha da artarak 4 0 ün bariz düzeyde üzerine çıkacak Benzeri halde 10 yıllık Alman Bund getirisi de 2 5 e yanlışsız yönelecek Bu sayılara eşlik eden temel beklenti de hem Avrupa da hem de ABD de yaşanacak ekonomik sakinlik Düşmekte olan emtia fiyatları da birebir tarafa işaret ediyor
IMF Dünya Bankası üzere milletlerarası kurumların yanında büyük özel bankaların araştırma kısımlarından çıkan raporların ortak teması gerisi gerisine kararan bir global ekonomik görünüm Gelişmiş ve gelişmekte olan ekonomiler dahil kısa vadeli daralma devirleri akabinde gelecek uzun soluklu ekonomik sakinlik
Böylesi bir seküler bir sakinliğin desteklerini anlamak bu gerçeklere nazaran ülkeler bazında büyüme siyasetleri oluşturmak değerli
Bu hafta yayımlanan OECD Ekonomik Görünüm Raporu Türkiye basınında AKP nin hormonlayarak şişirdiği Türkiye nin ekonomik büyümesinde beklentinin 2022 için yapılan üst taraflı güncellemesiyle ön plana çıktı Halbuki OECD raporundan anlaşılması gereken çok daha fazla bilgi var
OECD bir bütün olarak global iktisadın Rusya nın Ukrayna ya saldırısı ile başlayan savaşın bedelini ödemekte olduğunu ve bu bedelin 2023 yılında daha fazla hissedileceğini yazıyor Uzayan enflasyon sorunu OECD bilgilerine nazaran Rusya nın Ukrayna işgalinin ağır bedellerinden biri olarak mevcut düzeylerinden gerilese de geçmiş 40 yıla nazaran yüksek bir düzeyde kalıcı hale dönüşmekte COVID 19 salgınının tedarik zincirlerindeki tesirleri hala devam ederken savaş globalleşmenin tekrar şekillenmesinin ticarette yaratmakta olduğu zelzelelerle büyümeyi aşağı çekiyor Toplumların en kırılgan oldukları besin ve güç fiyatları üzerinde ek üst taraflı baskı oluşturuyor
Son göstergelerin daha da berbata gitmesiyle OECD ye nazaran global ekonomik görünümü güzelce karartan dört ana eksen bulunuyor
> Dünya iktisadı beklenenden daha fazla yavaşlıyor Küresel büyüme 2022 nin ikinci yarısında çoktan teklemeye başladı 2023 te daha da yavaşlayarak yıllık yalnızca 2 2 lik bir büyümeye ulaşabilecek OECD hesaplarına nazaran Rusya nın Ukrayna işgali ile daha fazla yavaşlayacak dünya iktisadında üretimden savaş öncesi hesaplara nazaran 2023 te fazladan en az 2 8 trilyon ABD doları kaybolmuş olacak Enflasyonun beklenenden daha yüksek olması ve maksatlardan daha fazla sapmasının yarattığı ek nakdî sıkılaştırma da elbette global büyümeyi daha fazla aşağıya çekecek Çin deki emlak kesimi krizi yanında sıfır Covid 19 siyasetiyle alakalı sıkı kilitlenmeler Çin iktisadında son 50 yıldır görülmemiş oranda zayıflatırken dünya iktisadının büyümesini de olumsuz etkileyecek
Enflasyon daha yaygın hale geldi Gıda ve gücün ötesine yayılan enflasyonist baskılar merkez bankalarının uzun mühlet yüksek faiz siyasetine devam etmelerini gerektirecek Bir yandan bilanço daralma süreçleri de varlık fiyatlarına baskı yaratacak Pandemi ile değişen işgücü piyasası artan fiyatlara karşın nispi olarak geçmiş mali sıkılaştırma devirlerine nazaran sıkı kalacak Fiyat artışlarının sağlam seyri büyüme açısından olumlu olurken enflasyonun standart reçetelerle düşürülmesini zorlaştırıp emek piyasasında değerli değişiklikler yaratacak
Enflasyon hafifleyecek ancak uzun müddet yüksek düzeylerde kalacak Ukrayna işgali ile uygunca şekillenen bu duruma OECD nin yaptığı vurgu çok değerli Ekim Kasım devrinde tepe yapması beklenen global enflasyon Aralık 2022 sonrasında çabucak her yerde düşme eğiliminde olacak Ancak bu düşüşün varacağı yer gaye enflasyon düzeylerinden çok uzak bir nokta Orada istikrar kazanmasına mahzur olmak için de merkez bankaları 2023 sonrasında faiz indirmeye başlasa bile pandemi devri faiz düzeyleri uzun yıllar boyunca hayal olacak
Güç kıtlığını önlemek için talep azaltma ve arz çeşitlendirme gerekli Rusya nın doğalgaz silahını ateşlemesi için son talihi 2022 2023 kış dönemi Bu periyotta gazı büsbütün kesmesi en beklenen senaryo zira ötesinde arzın çeşitlenmesi ve yeşil güç ölçeği yakalayana kadar nükleerin tekrar devreye girmesiyle elindeki kaldıraç gücü kalmayacak OECD ye göreyse kısa vadede güç şoku Avrupa da güç enflasyon büyüme şoku yaratmaya devam edecek Avrupa için daralma ve sakinlik aslında kaçınılmaz halde Global iktisada de yansımalarıyla birlikte elbette
Türkiye de gelecek hükümet AKP enkazıyla savaşırken global değişimi de kavramak zorunda
Türkiye deki AKP idaresinin bu derin ve uzun soluklu global ekonomik değişimi kavramadığını düşünmek için gereğince bilgi elde var En zirveden gelen açıklamaya nazaran dünya merkez bankaları çoktan yüksek enflasyonla Erdoğan ın icadı ve argümanı düşük faizle savaşmak için konum almaya başlamış durumda Bu açıklamanın gerçeklerle ilgisi olmadığını yazının başından buraya kadar okuyanlar esasen çoktan ve süratle kavramış olmalı
Küresel iktisatta yaşanmaya başlanan değişim şimdilik büyük bir finansal kriz yaratmadı çabucak 2023 te de bu türlü bir beklenti yok Ancak anlaşılması gereken finansal kriz olmasa da değişen yerin sıkılaşan finansal kuralların ülkeler ve şirketleri için sakinlik yaratma dalgaları yaymaya uzun yıllar devam edeceği
Türkiye özeline gelince 2023 seçiminden sonra gelecek hükümetin AKP nin Türkiye ye özel yarattığı büyük ekonomik badireleri aşma planlarına global iktisattaki deri değişimini de işlevin değerli belirleyicisi olarak almaları değerli bir mecburiyet
Politik Yol
