Dolar zirvelerde geziyor, TÜFE’de 24 yılın zirvesi bekleniyor

Veri gündemi ağır hafta bugün 10.00’da yayımlanacak olan temmuz ayı imalat sanayi satın alma yöneticileri endeksi (PMI) ve 12.00’de yayımlanacak olan İstanbul enflasyon bilgileri ile başlayacak.

Haftanın devamında Ticaret Bakanlığı’nın açıkladığı temmuz ayı öncü dış ticaret ve çarşamba günü yayımlanacak olan temmuz ayı enflasyon dataları izlenecek.

Dış piyasalarda ise ABD imalat sanayi öncü göstergesi olan temmuz ayı ISM imalat endeksi saat 17.00’de yayımlanacak. Cuma günü yayımlanacak ABD tarım dışı istihdam verisi ise Fed’in para siyasetinin sıkılaşma suratı hakkında fikir verecek.

Enflasyonda yeni rekor

Tüketici Fiyatları Endeksi’nin (TÜFE) temmuz ayında gerileyen akaryakıt fiyatlarına karşın TL’deki kıymet kayıplarının devam eden tesirleriyle aylık yüzde 2.9 artması yıllık bazda ise 24 yılın yeni tepesi olan yüzde 80.5’e yükselmesi bekleniyor.

Yıl sonu enflasyon varsayımını yüzde 60.4’e yükselten TCMB yakın tarihin doruğuna tırmanan enflasyona ve öteki ülkelerin faizleri artırımlarına karşın siyaset faizini yüzde 14’te tutmaya devam ediyor. Böylelikle kredi maliyetlerini düşürdüğünü belirten Merkez Bankası, vakit içinde yatırımların artacağını, ihracata bağlı olarak cari açığın kapanacağını ve böylelikle TL’nin toparlanarak enflasyonun düşeceğini düşünüyor.

Kavcıoğlu’ndan sert cevap

Sanayi yatırımlarını özendirmek için izlenen düşük faiz siyasetine karşın endüstricilerden gelen krediye erişim zahmetleri tenkitlerine Merkez Bankası Lideri Şahap Kavcıoğlu geçen hafta cuma günü sert bir üslupla karşılık verdi.

İstanbul Sanayi Odası’nın (İSO) geçen hafta cuma günü düzenlediği toplantıya katılan Kavcıoğlu, sanayicilerin kredilere erişimde zorluklar çektiği ve düşük siyaset faizine karşın kredilerde maliyetlerin yüzde 40 aştığı tenkitleri üzerine sanayicileri ucuz kredi kullanıp bunlarla yüksek ham unsur stoku taşımak ve ucuz kredi çekerek döviz alımına gitmekle suçladı

Diğer taraftan yüksek enflasyon sabit gelirli çalışanların alım gücünü düşürmeye ve devam ediyor. Türkiye Emekçi Sendikaları Konfederasyonu (Türk-İş), Ankara’da dört kişilik bir ailenin yapması gereken besin harcamasının temmuzda bir evvelki aya nazaran yüzde 7.01 arttığını; açlık sonunun ise 6.840 TL ile mevcut minimum fiyatın 1.340 TL üzerinde gerçekleştiğini hafta sonunda açıkladı.

Türk-İş datalarına nazaran son 12 ay itibariyle artış oranı yüzde 128.4 olurken, Ekim 2021’de birinci kez 10,000 TL’yi aşan dört kişilik bir ailenin yoksulluk sonu ise Haziran’da 22.280 TL’ye yükseldi.

Geçen yıl da yüzde 40 üzerinde kıymet kaybeden TL, nisan sonundan haziran sonunda BDDK kredi kısıtlama kararına kadar aralıksız bedel kaybetmiş ve dolar/TL bu devirde 14.8’lerden 17.5’e kadar yükselmişti.

BDDK kararıyla kur haziranın son haftasında 16’ya kadar geriledikten sonra tekrar neredeyse aralıksız paha kaybetmeye başladı ve 18 düzeyine yaklaştı. TL son haftalarda her gün yüzde  0.3-0.5 kıymet kaybetti.

Geçen haftayı 17.92 düzeyinden tamamlayan dolar/TL bu sabah saat 09.04’te 17.9450/17.95 düzeyinden güne başladı. Dolar/TL tarihi doruğun görüldüğü 20 Aralık’tan bu yana en yüksek düzeylerde seyrediyor.

Bu bilgilere nazaran TL’nin dolar karşısında nisan başından beri kıymet kaybı yüzde 17.2, yılbaşından beri kaybı ise yüzde 26.5 oldu.

Piyasalarda ayrıyeten bugünlerde başlayan ve Ağustos’ta yaklaşık 20 milyar dolar bedelinde kestirim edilen, kur muhafazalı mevduat (KKM) dönüşlerinin yeni döviz talebi yaratıp yaratmayacağı da izleniyor. KKM’nin kurumsalların dövizden TL’ye geçerek açtığı mevduattan oluşan kısmı TCMB’nin sorumluğunda ve rezervlere yıl başında değerli bir katkı sağladı. Ağustosta birinci sefer geri dönecek KKM meblağı TCMB’nin sorumluluğunda olan kısmı yaklaşık 18 milyar dolar.

Uluslararası piyasalardan borçlanma maliyetinin de bir göstergesi olan Türkiye’nin beş yıllık dış borcunu iflasa karşı sigortalamanın maliyeti (CDS) geçen hafta 880 baz puanın üzerine çıkarak tarihi doruğa yaklaşmasının akabinde arka arda iki seansta keskin formda düşerek cuma günü 812/827 baz puandan kapandı.