Alışveriş Merkezleri ve Yatırımcıları Derneği AYD tarafından Ernst Young liderliğinde ve Temel Gayrimenkul dayanağıyla gerçekleştirilen AVM Bölümü Finansal Problemlerine Yaklaşımlar ve Tahlil Önerileri başlıklı rapora nazaran son yapılan düzenlemeler nedeniyle AVM lerin pahası yüzde 47 düşerken yatırımlar ise yüzde 56 geriledi Kelam konusu raporun sonuçlarının paylaşıldığı toplantıda konuşan AYD Lideri Prof Dr Hüseyin Altaş son yıllarda hayata geçen yasal mevzuatların bölüme finansal tesirlerini kıymetlendirdi
Altaş 2016 da AVM nin işletiminin düzenlenmesi 2018 de dövizle kiralama yasağı Ankara escort 2019 da borçlar kanunda artış oranıyla ilgili düzenleme 2020 de ertelenen yükümlülüklerin borçlar kanundaki yürürlüğe girişi ve son olarak da tekrar ortak alan düzenlemesi yapıldı Bilhassa 2018 yapılan düzenleme ile AVM lerin finansal masraflarının kiralara oranı 3 41 katına çıktı Yani borçlu AVM lerin kira geliri borçlarını ödeyemez hale geldi 2019 da borçlar kanunda yapılan değişiklikle kirada TÜFE 12 aylık ortalama kuralı getirilmişti Bu ortalamayla kira artışları yüzde 114 oldu Meğer olağan enfl asyon oranında artış olsaydı yıllık bazda bu oran yüzde 167 döviz ile devam etseydi de yüzde 282 olacaktı Artışlar ile değerleme yapıldığında AVM lerin kıymeti Euro bazında yüzde 47 düştü Bizim AVM ler olarak birinci önceliğimiz hayatta kalmak için kira geliri elde etmek Lakin hayata geçen regülasyonlar gelirimizin daima düşmesine yol açtı dedi
Ortak masrafların yüzde 47 si tahsil edilemiyor
Ortak alan gelirleri ile ilgili de konuşan Altaş Düzenlemeler sonucunda tahsilatlar daima olarak geriledi Ortak alan masraflarının gelirlerle karşılanma Ankara escort bayan oranı 2017 de yüzde 71 iken bu oran 2021 de yüzde 53 e düştü Yani sarfiyatların yalnızca yüzde 53 ünü perakendecilerden tahsil edebiliyoruz Son yönetmelik ile bu oran ne olur bilemiyoruz Sonuç olarak hem kira gelirlerimiz hem de ortak alan gelirlerimiz önemli manada düştü tabirlerini kullandı Kesimin nefes alabilmesi için yapılması gerekenler konusunda ise Altaş şu sözleri kullandı Ticari gayrimenkul kira rejimi bir an evvel birçok ülkede olduğu üzere Türkiye ye de getirilmeli Hollanda Almanya ve İsviçre üzere ülkelerdeki bilgiler de gösteriyor ki ticari gayrimenkul kira rejimi farklıdır konut farklıdır Toplumsal hukuk devleti güçlüye karşı zayıfı müdafaa güdüsüyle kontratları düzenler Birçok perakendeci AVM karşısında güçlü pozisyondadır Korunması gereken tahminen de AVM yatırımcısıdır Düzenleme yapılması halinde milletlerarası ve lokal yatırımcıların tekrar bölüme yatırım yapacağına inanıyoruz Zira aşikâr noktalarda AVM doygunluğuna ulaşılsa da 13 vilayette hala AVM yok Tahminen AVM lerin ne kurallarda nerelerde ve ne sıklıkla yapılacağı da regüle edilebilir Toplantıda verilen bilgilere Escort Ankara nazaran hali hazırda AVM lerin yüzde 12 si TL olmak üzere 13 milyar dolar borcu bulunuyor Altaş Mevcut borçların yüzde 23 ünün vadesi bu yıl yüzde 51 inin 2023 ve kalan da 2024 ve sonrası Ödeme riskimizin en yüksek olduğu yıllar 2022 2023 ve 2024 yılları AVM ler kredi döndürmek için bankalar ile görüşüyorlar fakat adaletli bir durum yok Tüm kesimlere el atıldı AVM dalı ile de iş birliği yapılarak bunların düzenlenmesini talep ediyoruz dedi
AVM yatırımları yüzde 56 azaldı
AYD Lider Yardımcısı Cem Eriç de 2021 sonu prestiji ile AVM sayısının 442 ye kiralanabilir alanın ise 14 milyon metrekareye yükseldiğini söyledi 2023 prestiji ile bu sayının 15 milyon metrekareye çıkmasının beklendiğini anlatan Eriç 2007 2017 ortasında süratle artan AVM yatırımları 2018 sonrasında dikkat cazibeli bir süratle azaldı Yeni arz her yıl yüzde 56 düşerek 890 bin metrekareden 390 bin metrekareye ve 28 olan adet de 9 a geriledi Halihazırda 13 vilayette Ankara bayan escort hala AVM yok dedi
1 4 milyar ziyaretçi ile 2019 un gerisinde
AVM lerin salgının negatif tesirini üzerlerinden hala atamadığını da belirten Eriç bu bahiste şu bilgileri paylaştı Rakamların tepe yaptığı yıl olan 2019 da AVM ler yıl genelinde 2 2 milyar ziyaretçi ağırladı Bu sayı 2021 de 1 4 milyar adet olarak gerçekleşti Bu yılın temmuz ayı prestiji ile ise ziyaretçi sayısı 2019 un hala yüzde 12 gerisinde diye konuştu
Kira geliri Euro bazında yüzde 53 geriledi
Kira gelirlerinin geride kalan periyotta Euro bazında değerli oranda gerilediğine dikkat çeken Cem Eriç 2017 2021 kıyasına nazaran metrekare başına düşen kira geliri yüzde 53 geriledi Bu proje finansmanını dövizli yapmış AVM lerin en büyük sorunlarından biri Borç döviz olarak büyürken gelirler TL olarak düşüyor Borçların faizlerini dahi ödemekte zorlanıyor AVM ler dedi Yaratılan ekosistem ile ilgili de bilgi veren Cem Eriç şöyle devam etti AVM ler içinde yer alan mağazalarla birlikte kıymetli bir Escort bayan Ankara ekosistem yaratıyor ve bu ekosistem birçok farklı dalı besliyor 2021 de yaratılan gelir 388 milyar TL ye yükseldi GSYH olarak bakıldığında da 257 milyar TL lik bir katkı yapılmış Bu Türkiye GSHY sinin yüzde 4 üne eşit Öte yandan 2 1 milyon kişilik çalışanla da toplam istihdamın yüzde 7 4 ünü sağlıyor 2021 de yaratılan 69 milyar TL vergi ile de toplam vergi gelirleri için de yüzde 5 lik hisse aldı Türkiye için kıymetli bir paha olan ihracat konusunda ise yabancılara yapılan satışlar ile kıymetli bir işlev üstleniyorlar AVM ler lokal perakendecinin markalaşması yurtdışına açılması ve online ticaret üzere birçok alanda da değerli işlevler üstleniyor açıklamasında bulundu
Kur uyumsuzluğu giderilmeli
Toplantıda AVM dalına yönelik tahlil tekliflerini ileten Ernst Young Türkiye Şirket Ortağı İlhami Koç Tacirler ortasındaki kiralama süreçlerinin konut hedefli kiralamadan farklı bir formda düzenlenmesini öneriyoruz İdare ve pazarlama masrafları dahil bütün sarfiyatların AVM idaresi ve kiracılar ortasındaki mutabakata nazaran paylaşılmasının kıymetlendirilmesi Bayan escort Ankara isabetli olur Kısa vadeli bir tahlil olarak kira artışlarının yıllık dönemlik TÜFE oranında yapılması enfl asyon oranlarındaki değişimin adil bir biçimde yansıtılmasını sağlar Gelir borç ödeme istikrarı gözetilerek vade yapısının tekrar kurgulanması ve kredilerin büsbütün tasfiyesi yerine sürdürülebilir bir borçluluk düzeyi korunması da kıymetlendirilebilir Kredi borçları ile gelirler ortasındaki kur uyumsuzluğunun giderilerek borç gelir istikrarının yine oluşturulması ve kredi borçlarının kısmen yahut büsbütün TL ye dönüştürülmesi de değerlendirilmeli dedi
KAYNAK Dünya Gazetesi Yener KARADENİZ
Yazının Kaynağına Buradan Ulaşabilirsiniz
