Ticaret Bakanlığı, alışveriş merkezleriyle ilgili dal paydaşlarının görüş ve katkılarıyla hazırlanan Yönetmelik değişikliğinde öne çıkan konuları paylaştı.
Açıklamada şöyle denildi:
“Ülkemizde 2000’li yılların başından itibaren perakende ve gayrimenkul kesimlerinde yaşanan dönüşümle birlikte alışveriş merkezlerinin sayısı da artmıştır. Bu durum, bir yandan ülke iktisadına katkı sağlarken başka yandan kesim aktörleri ortasında kiracı ve kiraya veren bağlantısı çerçevesinde alışveriş merkezinin çeşitli masraflarından kaynaklanan sıkıntıların ortaya çıkmasına sebep olmuştur. Bu nedenle, alışveriş merkezleri ile ilgili olarak gerek uygulamada karşılaşılan problemlerin tahlili gerekse kesimden gelen geri bildirimler doğrultusunda kamuoyu taleplerinin karşılanması emeliyle Alışveriş Merkezleri Hakkında Yönetmelikte değişiklik yapılmıştır.
Alışveriş merkezleriyle ilgili dal paydaşlarının görüş ve katkılarıyla hazırlanan Yönetmelik değişikliğinde öne çıkan konular şunlardır:
Alışveriş merkezlerinde ortak gelir ve ortak sarfiyatların kapsamı belirlenmiştir.
Alışveriş merkezleri ortasındaki uygulama birliğinin sağlanması ve şeffaflığın artırılması gayesiyle ortak kullanım alanlarından elde edilen gelirler ile bu alanlara ait sarfiyatların kapsamı belirlenmiştir.
Bu çerçevede, ortak kullanım alanlarına ait elektrik, su, doğalgaz, yenileme niteliğinde olmayan bakım ve tamirat üzere ortak kullanım alanı masrafları ile alışveriş merkezinde fiilen çalışan bordrolu idare işçisinin misyonuyla ilgili sarfiyatların ortak masraf olduğu ve alışveriş merkezindeki işletmelerden sadece bu masraflar için ortak masraf iştirak hissesi tahsil edilebileceği kabul edilmiştir. Bundan bu türlü, kelam konusu sarfiyatların dışında kalan masraflar ile ortak sarfiyat niteliğini haiz olup belgelendirilmeyen masraflar için işletmelerden rastgele bir bedel talep edilemeyecektir.
Ayrıca, ortak kullanım alanlarından elde edilen süreksiz kiralama, reklam, pazarlama, kültürel ve sanatsal faaliyet, baz istasyonu, atm ve başka ortak kullanım alanı gelirleri ile alışveriş merkezi idarelerince işletmelerden alınan sarfiyat avanslarından elde edilen her türlü gelir ortak gelir kabul edilmiş ve bu gelirlerin sadece ortak sarfiyatların karşılanmasında kullanılabileceği kurala bağlanmıştır.
Reklam, pazarlama ve danışmanlık üzere sarfiyatlar için işletmelerden ortak masraf iştirak hissesi tahsil edilmesinin önüne geçilmiştir.
Alışveriş merkezinin ortak masrafı niteliğinde olmayan ve alışveriş merkezi maliki yahut idaresine ilişkin sarfiyatlar olduğu kabul edilen reklam, pazarlama ve danışmanlık üzere sarfiyatlar için alışveriş merkezindeki işletmelerden bundan bu türlü rastgele bir bedel tahsil edilemeyecektir. Fakat, mukavele serbestisi prensibi doğrultusunda, Yönetmelik değişikliğinden evvel kurulan mukavelelerde karar bulunması halinde bahse bahis masraflar için işletmelerden, mukaveleler yenileninceye ya da uzatılmış sayılıncaya kadar iştirak hissesi tahsil edilebilecektir.
Yine Yönetmelik değişikliğinden evvel kurulan kontratlarda idare masraflarının alt kalemlerinin belirtilmemiş olması halinde, işletmelerden sırf alışveriş merkezinde fiilen çalışan bordrolu idare işçisinin vazifesiyle ilgili sarfiyatlar için iştirak hissesi tahsil edilebilecektir.
Ortak gelir ve sarfiyat raporunun minimum standartları belirlenmiştir.
Alışveriş merkezlerinde her yıl bir evvelki yılın ortak gelir ve masraflarıyla ilgili standart, gerçeğe uygun, şeffaflığın ve hesap verilebilirliğin sağlandığı raporların oluşturulması mecburî hale getirilmiştir. Ortak gelir ve sarfiyat raporunun oluşturulmasına ait muhtemel tereddütlerin ortadan kaldırılmasını teminen proaktif bir yaklaşımla raporda bulunması gereken minimum ögeler açık ve ayrıntılı halde belirlenmiştir.
Alışveriş merkezi idaresinin ortak masraf paylaşımına ait uygulamaları bağımsız kontrole tabi kılınmıştır.
Ortak masraf iştirak hissesi hesaplama ve tahsilatları ile raporlamalarının mevzuata uygun olup olmadığının denetim ve tespiti maksadıyla alışveriş merkezi idarelerine bağımsız kontrol yükümlülüğü getirilmiştir. Bu kapsamda, kelam konusu uygulamalar her yıl Kamu Nezareti Muhasebe ve Kontrol Standartları Kurumu tarafından yetkilendirilen bağımsız kontrol kuruluşlarınca denetlenerek rapora bağlanacak ve alışveriş merkezindeki işletmelerin bilgisine sunulacaktır.
Bağımsız kontrol kuruluşlarınca hazırlanacak raporda Yönetmeliğe muhalif tüm uygulamalar detaylı halde belirtilecek, böylelikle Bakanlığımızca yapılan kontrollerle birlikte alışveriş merkezlerinin ortak gelir ve sarfiyatlarına ait ikili kontrol yapılması sağlanarak bu konularda yaşanan mağduriyet ve mevzuata tersliklerin önüne geçilecektir.”
cumhuriyet.com.tr