2001 2006 yılları ortasında Merkez Bankası Lider Yardımcılığı vazifesinde bulunan Prof Dr Fatih Özatay iktisatta love never lies poland izle 2001 yılında yaşanan krizle bugünkü kriz ortasındaki benzerlik ve farklılıkları ANKA Haber Ajansı na kıymetlendirdi
2001 krizinin şubat ayında çıktığına ve mayıs ayında da güçlü iktisat programı uygulandığına dikkat çeken love off the grid izle Özatay enflasyonu düşürmenin sıkıntı olmadığını lakin önemli bir program uygulanması gerektiğini vurguladı
Özatay şunları söyledi
PARA SİYASETİ ALANDAN ÇEKİLMİŞ VAZİYETTE
Bütçe açığı daha fazlaydı 2001 de Kamunun borçları daha yüksekti madoff the monster of wall street izle Zira bankaları kurtarma operasyonu vardı Artık kamu borcu daha düşük bütçe açığı da daha düşük Hasebiyle maliye siyasetinde yapılacaklar açısından işler artık daha kolay Maliye siyaseti çerçevesinde borç düşük lakin magarsus izle borcun döviz cinsinden kısmı daha yüksek Hasebiyle kur hareketlerine karşı hassas yapıyor şu andaki durumu
Para siyaseti açısından bakıldığında ise 2001 krizinden sonra enflasyona odaklanan önemli bir para siyaseti vardı manifest izle ve Merkez Bankası da bağımsızdı Artık durum olumsuz
Çünkü para siyaseti alandan çekilmiş vaziyette İstenildiği vakit Merkez Bankası lideri vazifeden alınabiliyor bu da bağımsızlık açısından literatürde olumsuz bir durum Bankalara manifesto of a serial killer izle baktığımızda şimdiki durum çok daha olumlu Türkiye İstatistik Kurumu TÜİK açısından bir soru işareti yoktu Artık çok enflasyon hesabı konusunda öbür enflasyon hesabı yayınlayan araştırmacılar var Çok daha yüksek buluyorlar maternal izle bunlar da hakikat ya da yanlış TÜİK in prestiji hakkında soru işareti doğuruyor Zayıf taraflara yanıt vermek gerekiyor
RİSK SEVİYESİ OCAK 2002 DEKİ RİSK SEVİYESİNDEN YÜKSEK
Sonuçlar açısından bakıldığında ise method izle o vakit 2001 krizi şubatta çıkmıştı mayıs ayında da güçlü iktisada geçiş programı uygulanmıştı Şubatta enflasyon yüzde 33 tü 2001 krizi çıktığında o zamanki şubattan evvelki son iki yılın en milf manor izle düşük enflasyonuydu Yüzde 33 ten 74 e çıktı Ocak 2002 de 12 aylık bir müddette 74 e çıktı 40 puan arttı Sonra da program tesirini gösterdi süratle düştü
Şimdi enflasyon moon knight izle açısından durum daha makûs 19 ile başladı Eylül 2021 niçin eylülü alıyorum zira Merkez Bankası nın faiz indirmeye başladığı devir kur artışlarının tetiklendiği devir Artık yüzde 78 e geldi yani geldiğimiz yer daha yüksek 78 e karşılık 74 fakat daha gidiyor bu daha yükselecek Fiyatların artış suratı daha yüksek o vakit 40 puan artmıştı artık yaklaşık 60 puan arttı ve daha da artacak Risk açısından bakınca şu anda geldiğimiz risk seviyesi Ocak 2002 deki risk seviyesinden yüksek
ZOR BİR İŞ DEĞİL BU LAKİN YAPILINCA DÜŞÜYOR YAPILMAZSA DÜŞMÜYOR
Hem enflasyon açısından hem risk açısından hem döviz kuru açısından önemli bir program uygularsanız düşüyor bunlar 2001 krizindeki tepe noktaları ocaktır enflasyonda risk ve kurda da biraz daha öncesidir 2001 in sonbahar aylarıdır ondan sonra daima düşmüştür Bu iş düşmez değil enflasyonun nasıl düşeceğini biliyoruz sonuçta sıkıntı bir iş değil ülke tecrübeleri var iktisat literatürü var
Bir ülkenin potansiyel büyüme oranını yükseltmek güç bir iş orada çok çeşitli görüşler var ancak enflasyonun nasıl düşürüleceğinde çabucak hemen birden fazla iktisatçı görüş birliğinde farklı düşünenler olabilir elbette Sıkıntı bir iş değil bu fakat yapılınca düşüyor yapılmazsa düşmüyor Temel farklılıklar bunlar şu anda kurun geldiği yer de o zamanki ocakla karşılaştırdığınız vakit çabucak hemen tıpkı yerde
ORTADA BERBATA GİDİŞİ DEĞİŞTİRECEK BİR PROGRAM DA YOK TIPKI SİYASETLER DEVAM EDİYOR
Model kullanmadan istikamet belirtilebilir Yükselecek niçin zira enflasyonun bundan sonra arttıracak kimi değerli faktörler var Birincisi döviz kuru üzerinde baskı var döviz kuru enflasyonun değerli belirleyicilerinden bir tanesi Merkez Bankası döviz satıyor olmasına karşın ya da kamu bankaları döviz kuru artıyor burada bir olumsuz faktör var Avrupa Merkez Bankası FED faiz arttırırsa döviz kuruna üst gerçek bir baskı gelir O da bu işi daha güçlendirir Üretici fiyatlarındaki artış çok yüksek O ne demek üretilen malların fiyatları şu anda tüketiciye yansıyan fiyatlardan çok daha fazla artıyor demek vakitle onun da tesiri olacaktır Ortada bunu değiştirecek bir program da yok tıpkı siyasetler devam ediyor
Yapılabilecekler açık para siyaseti enflasyona odaklanacak Merkez Bankası nın kanununu değiştireceksiniz prestijini arttırmak için Merkez Bankası yöneticilerinin misyondan alınması tekrar zorlaştıracaksınız 2001 deki kanuna döneceksiniz Para siyaseti mecburen faiz arttıracaksınız bayağı bir arttırmanız gerekiyor Kapsamlı bir faiz artışı gerekir Ondan sonra geriye kalan para siyasetinin ciddiyetin piyasalarda anlaşılması Maliye siyasetinde yapılacak döviz cinsinden yurtdışından borçlanmayacaksınız TÜİK i bağımsız yapmak gerekebilir prestijini arttırmak için Bunlar daima risk ünitesini kısa vadede düşürecek işler geriye kalan kısmı da iktisat dışındaki alanlar Hukuk sistemi için ihale yasası rant vergisi eğitim sistemi TÜİK in bağımsızlaştırılması hukuk sisteminde yargıç bağımsızlığı vesaire Bunlar odaklanmış yapısal ıslahat olur kalıcı olarak Türkiye nin risk primini düşürmek için Öbürleri de istikrara yönelik adımlar kolay onlar daha kolay Merkez Bankası bağımsızlığı ve TÜİK bağımsızlığı da prestij kazanmak için anında risk primini düşürmek için değerli işler olur Geriye kalan sizin ne kadar önemli olduğunuzu göstermeniz Çabucak bunları yaptınız diye bir anda her şey düzelmez Ekonomik ünitelerin ve finans piyasalarındaki aktörlerin ciddiyetinizi ve uygulamanızı görmeleri gerekir
ANALİZ Döviz kıtlığı boşuna değil cari açıkta taraf üst TL de aşağı
Enflasyon ve dolar beklentileri tekrar yükseldi
Çetin Ünsalan Dünyaya sekiz kat fark attık
