Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, TBMM Genel Konseyinde 2022 yılı ek bütçesine ait sunum yaptı.
Bakan Nebati, yaptığı sunumda, kamu maliyesinin dünyada yaşanan tüm olumsuz gelişmelere karşın iktisadın en güçlü taraflarından biri olmaya devam ettiğini, bugüne kadar mali disiplinden hiçbir vakit taviz vermediklerini ve vermeyeceklerini lisana getirdi.
Nebati, 2022 yılı bütçe maksat ve varsayımlarının, 2021 yılının ikinci yarısındaki makroekonomik görünümden hareketle belirlendiğini lakin dünyada süratle yükselen enflasyon, tedarik zincirleri ve lojistik alanındaki külfetler, emtia fiyatlarındaki rekor düzeylerle jeopolitik gerginliklerin, tüm dünyada olduğu üzere Türkiye’de de makroekonomik görünüm ve varsayımlarda değişimlere yol açtığını kaydetti. Bakan Nebati, bu gelişmeleri de hesaba katarak bütçedeki gelir varsayımı ve ödenekleri artırdıklarını, vatandaşları odağına alan bir ek bütçe teklifi hazırladıklarını söz etti.
Küresel iktisadın 2020 yılında 2. Dünya Savaşı’ndan sonraki en büyük daralmasını yaşadığını, salgının yaraları tam sarılamadan enflasyonun tüm dünyayı tesiri altına aldığını belirten Nebati, Rusya-Ukrayna savaşının ise devam eden global problemleri daha da derinleştirdiğini, enflasyonun birçok ülkede son 40 yılın en yüksek düzeyine ulaştığını söyledi.
Bakan Nebati, birtakım global ekonomik bilgileri sıralayarak, “Küresel ölçekte enflasyon oranlarının yükseldiği, hayat pahalılığının yaşandığı, finansal şartların sıkılaştığı, büyümelerin yavaşladığı ve milletlerarası alakalarda tansiyonun yükseldiği bir periyottan geçmekteyiz. Global iktisada entegre olmuş Türkiye iktisadı de bu şiddetli kaidelerden doğal olarak etkilenmektedir. Bilhassa, bizim üzere güç ithalatçısı ülkeler maliyet şoklarına maruz kalmaktadır.” değerlendirmelerinde bulundu.
Türkiye’nin başarılı büyüme datalarına imza attığını lisana getiren Nebati, “Büyüme oranı kadar büyümenin istikrarlı bir görünüme sahip olmasını da açıkçası kıymetli buluyoruz. Ekonomimiz birinci çeyrekte yüzde 7,3 büyümüş, büyümeye iç talebin katkısı 3,9, dış talebin katkısı ise 3,5 puan olmuştur. Üretim kapasitesini ve büyüme potansiyelimizi üst çeken makine teçhizat yatırımları 2019 yılının son çeyreğinden itibaren, 10 çeyrektir kesintisiz büyümektedir. Öncü göstergeler ekonomik aktivitedeki olumlu görünümün devam ettiğine işaret etmektedir.” biçiminde konuştu.
“CUMHURİYET TARİHİNİN İHRACAT REKORU”
İhracatın art geriye rekorlar kırdığına işaret eden Nebati, şöyle devam etti:
“2022 yılı Mayıs ayında ihracatımız yıllık 242,6 milyar dolar ile Cumhuriyet tarihinin en yüksek düzeyine ulaşmıştır. Bugün Türkiye ihracatta, hem ülke hem eser çeşitliliğini daima artırmaktadır. Halihazırda 1 milyar doların üzerinde ihracat yaptığımız eser sayısı 2002’de 9 iken 51’e; ülke sayısı da 2002’de 8 iken, 49’a yükselmiştir. Öteki yandan 2021 yılında ülkemiz turizmde dünyadan aldığı hissesi yüzde 2,8’e çıkarmıştır. Bugün turizm gelirleri salgın öncesi düzeylerine epeyce yaklaşmıştır. Başta güç olmak üzere artan global emtia fiyatları ithalatımızın yüksek seyretmesinde ana belirleyici olmuştur. Sonuçta 2021 yılında 13,7 milyar dolara gerileyen cari süreçler açığı, Nisan ayı prestijiyle yıllık 25,7 milyar dolar olmuştur. Lakin, güç hariç değerlendirildiğinde cari süreçler istikrarı Nisan ayında yıllık 35,2 milyar dolar fazla vermiştir. Bu sonuç Türkiye İktisat Modeli’nin çıktısıdır.”
“ENFLASYON HEM BİZİM HEM DE DÜNYANIN BÜYÜK BİR DERDİ”
Enflasyonun hem Türkiye’nin hem de dünyanın büyük bir sıkıntısı olduğunu vurgulayan Nebati, “Ülke olarak geçmişte enflasyondan çok çektik. İktidara geldiğimiz andan itibaren enflasyonla çaba ettik ve muvaffakiyete ulaştık. Enflasyonun olumsuz tesirlerinin farkındayız. Enflasyonla uğraş konusunda gerekli deneyim ve donanıma sahibiz, gayretimizi kararlılıkla sürdürüyoruz ve enflasyonu kısa müddet içerisinde düşürmeyi yeniden biz başaracağız. Bu süreçte vatandaşlarımızın fiyat artışlarından daha az etkilenmesi için azami çabayı gösteriyoruz.” diye konuştu.
“MALİ DİSİPLİNE KARARLILIKLA DEVAM EDECEĞİZ”
Bakan Nebati, 2022 yılı başından itibaren taban fiyatı vergi dışı bırakarak ıslahat niteliğinde bir düzenlemeyi hayata geçirdiklerine işaret ederek, “Böylece taban fiyat üzerindeki gelir ve damga vergisini kaldırmış olduk. Ayrıyeten, tüm ücretlilerin minimum fiyata isabet eden fiyatlarından de vergi alınmamasını sağladık. Bu düzenlemeyle 21 milyona ulaşan çalışanlarımızı bu kapsama aldık. Ziraî destekleme ödemelerinden gelir vergisini kaldırarak çiftçimizi destekledik. Burada da yaklaşık 3 milyon çiftçimizi kapsadık. Kolay yordama tabi 850 bin esnafımızın yararlarını vergiden istisna ettik. Yalnızca bu 3 düzenleme ile yaklaşık 25 milyon vatandaşımıza dokunduk.” diye konuştu.
Vatandaşın vergilerinin artık faize değil, hizmete gittiğini vurgulayan Nebati, evvelki devirlerde toplanan her 100 liralık verginin 86 lirası faize harcanırken, bu yıl toplanan her 100 liralık verginin sırf 15 lirasının faize ödenmesinin öngörüldüğünü bildirdi.
Bakan Nebati, 2022 yılı ek bütçesine ait bilgileri sıralayarak, “Önümüzdeki periyotta de mali disipline kararlılıkla devam edeceğiz. Maliye siyasetimizi şeffaf, seçici ve maksat odaklı bir anlayışla uygulayarak personelimiz, esnafımız, çiftçimiz başta olmak üzere tüm vatandaşlarımızın ve gerçek kesimimizin muhtaçlıklarını gözetmeye devam ederek uygulayacağız.” dedi.
Nebati, 2022 yılı ek bütçesinin ülkeye ve vatandaşlara güzel olması temennisinde bulundu.
