2022 yılı Temmuz ayında sigortalı çalışan sayısı geçen yılın birebir ayına nazaran yüzde 3,8 arttı.
Nisan 2021’den bu yana sürat kesen istihdam artış eğilimi Temmuz ayında da sürmüş, Nisan 2022’den sonraki en düşük yıllık artış gerçekleşti.
TEPAV İstihdam İzleme Bülteni’nin 122. sayısı yayımlandı.
Bültene nazaran, Toplumsal Güvenlik Kurumu (SGK), sigortalı çalışanlara ilişkin Temmuz 2022 datalarını 30 Eylül 2022 tarihinde açıklandı. Buna nazaran, sigortalı çalışan sayısı yıllık olarak yüzde 3,8 (839 bin) artmış, aylık olarak ise yüzde 1,2 (272 bin) azalmış ve arak 22 milyon 960 bin olarak gerçekleşti. Toplam sigortalı çalışanların yüzde 72,7’sini oluşturan sigortalı fiyatlı çalışan kümesi yıllık olarak yüzde 4,3 (686 bin) arttı.
Bültende şu bilgiler verildi:
“Söz konusu kümede yıllık artışların toplam istihdamın seyrinde de belirleyici olduğu gözlenmektedir. Öbür taraftan, esnaf-çiftçi kümesindeki değişim yüzde 3 artış tarafında olmakla bir arada alt sınıflarda eğilimler farklılaşmaktadır; bu periyotta esnaf sayısında yüzde 6,7 (162 bin) artış, çiftçi sayısında ise yüzde 13,4 (74 bin) düşüş görülmüştür. Çiftçi sayısında uzun müddettir süregelen düşüş eğiliminin Temmuz ayı prestijiyle hızlandığı, esnafların en yüksek istihdam artışı gösteren çalışan sınıfı olmakla birlikte yıllık artışların 2022 genelinde bir evvelki yılın gerisinde kaldığı gözlenmektedir. Kamu bölümünde sigortalı çalışan sayısındaki artış ise sonludur.
İnşaat bölümünde istihdamda daralma eğilimi sona ererken, ticaret ve imalat bölümlerinin istihdamında artışlar yavaşlamıştır. Sigortalı fiyatlı çalışanların yüzde 53,3’ü üç ana dalda istihdam edilmektedir. Bu dallar, sırasıyla, imalat (yüzde 27,4), toptan ve perakende ticaret (yüzde 15,7) ve inşaat (yüzde 9,8) dallarıdır. Yıllık değişimlere bakıldığında imalatta yüzde 4,7, toptan ve perakende ticaret dalında yüzde 5,6 artış gözlenirken, inşaat kesiminde son 4 aydır yaşanan daralmanın akabinde yüzde 1,2’lik artış yaşanmıştır. Öbür taraftan, sigortalı fiyatlı çalışanların yüzde 8,2’sini oluşturan dördüncü ana dal olan idari ve dayanak faaliyetinde de son dört ayın en düşük istihdam artışı gerçekleşmiştir.
Alt dallarda perakende ticaret 93 bin ile çalışan sayısı en çok artış gösteren bölümdür. Bu dalı 113 bin artışla konaklama kesimi takip etmiştir. Ayrıyeten, giysi eşyaları imalatı (67 bin), konaklama (61 bin) ve yiyecek içecek hizmeti faaliyetleri (59 bin) bölümleri en çok istihdam artışı görülen kesimlerden olmuştur. Turizm ve seyahat ile ilgili hizmet bölümlerinin olumlu ayrışmasında, Temmuz ayında birleşen bayramlar nedeniyle uzun tatil devrinin yaşanmasının da tesirli olduğu düşünülmektedir. Başka taraftan, çalışan sayısı en süratli artan dal yüzde 115,5 ile konut içi çalışanların faaliyetleri kesimi olmuştur. Bu dalı yüzde 22,6 artışla bilgisayar programlama ve danışmanlık, yüzde 18,6 artışla istihdam faaliyetleri, yüzde 17,4 bilgi hizmet faaliyetleri bölümleri takip etmiştir.
Kadın çalışan sayısı geçen yıla artarken, Haziran ayına nazaran azalmıştır. Temmuz 2022’de sigortalı bayan çalışan sayısı bir yıl öncesine nazaran 385 bin artmış (yüzde 7,8), Haziran ayına nazaran ise 155 bin azalmış (yüzde -2,8) ve 5,3 milyon olarak gerçekleşmiştir. Ayrıyeten toplam istihdam içindeki hissesi da yüzde 31,9’a gerilemiştir. Sigortalı fiyatlı bayan çalışan sayısında Eylül 2021’den bu yana devam eden artış eğilimi Temmuz ayında son bulmuş, bayan çalışan sayısı Mayıs ve Haziran 2022 düzeylerinin altına inmiştir.
Yılın ikinci yarısı için yapılan fiyat ayarlamalarının tesiriyle Temmuz 2022’de prime temel ortalama günlük karların yıllık artışı yüzde 84,3’e çıkmıştır. 2022 yılı prestijiyle süratle yükselen enflasyonun çalışanların alım gücündeki yıpranmayı telafi etmek emeliyle, minimum fiyatta iki defa düzenlemeye gidilmiştir. Birinci olarak, brüt taban fiyat 1 Ocak – 30 Haziran 2022 devri için yüzde 39,9 oranında artırım yapılarak 3578 Türk lirasından 5004 Türk lirasına çıkarılmış, akabinde 1 Temmuz – 31 Aralık 2022 devrini kapsayacak formda yüzde 29,3 oranında tekrar artırılmış ve 6471 Türk lirasına yükseltilmiştir. Taban fiyat ayarlamalarının belirleyici olduğu prime temel ortalama günlük çıkarların yıllık artışı da, ikinci düzenleme sonrası, Temmuz ayında bir evvelki aya nazaran 32,3 puan artarak yüzde 84,3 olmuştur. Bu devirde TÜİK tarafından yayınlanan resmi datalara nazaran, tüketici enflasyonu yıllık yüzde 79,6 düzeyindedir ve ortalama günlük karların yıllık artışı ile 30 puana yaklaşan fark bu ay prestijiyle kapanmıştır.”
