Bilim Akademisi Kurucu üyesi yer bilimci Prof. Dr. Naci Görür, 17 Ağustos 1999 sarsıntısını kıymetlendirdi. 1999 zelzelesinin daha dikkatli olmamız gerektiğini öğrettiğini söyleyen Görür, mümkün Marmara sarsıntısı için vaktin azaldığını söyledi. İstanbul’da beklenen mümkün sarsıntı hakkında konuşan Prof. Dr. Naci Görür, İstanbul’da asgarî 7.2, azamî 7.6 büyüklüğünde bir sarsıntının olacağını ve en çok Avrupa yakasının kıyı bölümlerinin etkileneceğini söyledi. Görür, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nce yapılan araştırma sonucunda 50 bin binanın tahribat göreceğini açıkladı. Hemen sarsıntıya karşı hazırlıklı olunması konusunda ihtarda bulundu.
‘MİNİMUM 7.2, AZAMÎ 7.6 ZELZELE BEKLENİYOR’
Prof. Dr. Naci Görür, “1999 zelzeleleri nitekim yer bilimleri açısından enteresan. 1999 sarsıntılarının geleceği evvelce söylenilmişti. 1967 Adapazarı sarsıntısından sonra bilim insanları yaptıkları araştırmalarda Kocaeli mıntıkasında 7’den büyük bir sarsıntı olma mümkünlüğünün fazlalaştığını söylediler. Elbette bir şey yapılmadı. 1999 zelzelesi, 1997 yılında uyarıldı. Bir gecede 20 binden fazla insan öldü. İstanbul’da yaptığımız ikaz hala devam ediyor, uyardığımız zelzele hala gelmedi. Marmara’da beklenen sarsıntının 1999 yılından itibaren her an olmak kaydıyla 30 sene içerisinde olma mümkünlüğünü yüzde 64 olduğu bilimsel olarak açıklandı. 1999’dan bu yana 23 sene geçti, yüzde 64 mümkünlük 2029’a kadar olduğuna nazaran biz işin son evresine geldik. Yaptığımız çalışmalarda Marmara’nın altındaki Kuzey Anadolu’nun bir kısmı olan fay sınırının kırıldığı takdirde asgarî 7.2, azamî 7.6 büyüklüğünde zelzele üretir. Bu bayağı büyük bir zelzele demektir. Bu zelzele olduğu takdirde İstanbul’un Marmara kıyılarına yakın olan yerleri en az 9 şiddetinde, kıyılardan uzaklaştıkça da 8 şiddetinde zelzeleye maruz kalır” dedi.
‘İSTANBUL’UN SÜRATLE ZELZELEYE HAZIRLANMASI LAZIM’
Prof. Dr. Görür, beklenen sarsıntı öncesinde acil olarak müdahale edilmesi gereken yerlerin bilhassa Avrupa yakasında bulunan kıyı ilçeler olduğunu belirtti. Bilhassa Büyükçekmece ve Küçükçekmece bölgesine dikkat çeken Prof. Dr. Görür, “Özellikle Avrupa yakası Asya’ya nazaran, tabanı göz önüne alırsak daha fazla hasar görür. Avrupa yakasında Haliç’ten Marmara kıyılarından Silivri’ye kadar, Avcılar, Zeytinburnu, Tarihi Yarımada’da dahil, Büyükçekmece, Küçükçekmece değerli hasar alır. Anadolu yakası göreli olarak yer açısından biraz daha sağlam. Türk hükümetinin alel tez, şayet İstanbul’u konuşuyorsak, İstanbul Büyükşehir Belediyesi ile işbirliği yaparak, halkı da işin içine alarak gerekli finans kaynaklarını oluşturarak, öbür hiçbir önemli projeye para sarf etmeyerek, yalnızca İstanbul’un süratle sarsıntıya hazırlanması lazım, aksi halde çok üzüleceğiz” diye konuştu.
‘320 BİN İNSAN DİREKT DOĞRUYA MEVTLE BURUN BURUNA…’
Prof. Dr. Görür, İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından tahribat görecek binaların sayısı ile ilgili yapılan araştırmaya ait, “Minimum 7.2 büyüklüğünde bir sarsıntı olursa, can hasarı da büyük olabilir. İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin yaptığı araştırmalarda, İstanbul’da çok büyük tahribat görecek bina sayısının 50 bin civarında olduğunu söylediler. Bu çok ağır hasar demektir. 50 bin binadan vazgeçelim, 10 bin binada yalnızca ölümlü hadisenin olduğunu düşünelim. Geriye kalan 40 bin binada hiç insanın ölmediğini düşünelim. 10 bin bina için her binayı 4 katlı düşünelim, 40 bin kat eder. Her kata 2 daire koyarsak 80 bin daire yapar. Her daire 4 kişi koyarsak 320 bin insan direkt doğruya mevtle burun buruna demektir. Bu kadar minimize ettiğimiz halde durum bu. Hasebiyle olabilecek can kaybını siz hesaplayın. Bu işin latifesi yok” dedi.
