İran, ABD ve Avrupa Birliği (AB) ortasındaki nükleer muahedeye geri dönüş müzakereleri aylar sonra 4 Ağustos’ta yine Avusturya’nın başşehri Viyana’da başlamış, AB Dış Münasebetler ve Güvenlik Siyasetleri Yüksek Temsilcisi Josep Borrell “son metni” ortaya koyduğunu aktarmıştı.
ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ned Price düzenlediği basın toplantısında, ABD’nin nükleer muahedeye geri dönüş için müzakere edilebilecek her şeyin aslında yapıldığına inandığını söz ederek, nükleer muahedeyi canlandırmanın tek yolunun İran’ın gereksiz taleplerinden vazgeçmesi olduğunu belirtti.
Price, “İran’ın JCPOA’ya (Kapsamlı Ortak Aksiyon Planı) ahengin karşılıklı olarak geri dönmesini sağlamanın tek yolu, JCPOA’nın kapsamını aşan daha fazla kabul edilemez talepten vazgeçmesidir. Biz uzun vakittir bu talepleri gereksiz olarak nitelendiriyoruz” dedi.
ABD’nin AB’nin nükleer muahedeyi yine canlandırmaya ait “son” metnine karşılığını özel olarak vereceğini söyleyen Price, rastgele bir vakit çizelgesi vermedi.
İRAN’İN AB YANITI
İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Buyruk Abdullahiyan ise yaptığı açıklamada, AB’nin nükleer muahede için ortaya koyduğu son metne İran’ın karşılığını içeren yazılı metni saat 24.00’e kadar göndereceklerini tabir etmişti. Abdullahiyan ayrıyeten, İran heyetinin müzakereler için yine Viyana’ya hareket ettiğini belirtmişti.
NÜKLEER MUAHEDEYE DÖNÜŞ MÜZAKERELERİ
Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Kurulunun 5 daimi üyesi (İngiltere, ABD, Çin, Fransa, Rusya) ve Almanya ile İran ortasında 2015 yılında “Kapsamlı Ortak Hareket Planı” ismi verilen ve İran nükleer faaliyetlerinin denetlenmesini içeren mutabakat imzalanmıştı.
Eski ABD Lideri Donald Trump 2018 yılında tek taraflı olarak muahededen çekilmiş, İran idaresi de nükleer faaliyetlerini muahede öncesine döndürmüştü. Bunun üzerine ABD idaresi, İran’ı ağır ekonomik yaptırımlarla maksat almıştı. Nükleer mutabakata dönüş için Avusturya’nın başşehri Viyana’da Nisan 2021’de İran, Fransa, Rusya, Çin, İngiltere ve Almanya ortasında müzakerelere başlanmıştı.
ABD Lideri Joe Biden’ın Kasım 2021’de vazifeye başlamasıyla ABD’nin de muahedeye dönmesi için görüşmeler yürütülüyordu lakin müzakereler geçtiğimiz mart ayında farklı nedenlerle durdurulmuştu.
