Van’da göldeki adalar ile kıyılarda, balık göçünün bitmesiyle ortaya çıkan besin azlığı ve çok sıcaklar nedeniyle martı vefatlarında artış yaşandığı belirlendi.
Birçok kuş cinsine mesken sahipliği yapan Van Gölü havzasında, Adır, Çarpanak, Akdamar ve Kuzu adalarını ömür alanı olarak belirleyen martıların bir kısmı telef oldu.
Söz konusu bölgelerde araştırma yapan ve kuşlardan numuneler alarak laboratuvara gönderen Tabiat Müdafaa ve Ulusal Parklar 14. Bölge Müdürlüğü vazifelileri, Van Gölü kıyılarındaki incelemelerini sürdürüyor.
Martıların, 15 Nisan-15 Temmuz devirlerindeki inci kefali göçünün sona ermesi nedeniyle ortaya çıkan besin azlığı ve çok sıcakların tesiriyle öldükleri bedellendiriliyor.
Doğa Muhafaza ve Ulusal Parklar 14. Bölge Müdürü Mustafa Şentürk, AA muhabirine, Van Gölü havzasının kuş tipi bakımından varlıklı olduğunu söyledi.
Türkiye’deki 475 kuş cinsinden 232’sinin havzada yaşadığını belirten Şentürk, “Bu çeşitlerinden biri Van Martısı. Van Gölü etrafından bulunan sulak alanlarda hayatını sürdürüyor. Üremek için insan ömrünün az olduğu sessiz yerleri tercih ediyor. Adır, Çarpanak adaları en kıymetli üreme alanlarıdır” dedi.
Her yıl yaz aylarında toplu martı vefatlarıyla karşılaşıldığını hatırlatan Şentürk, “Martılar, inci kefalinin göç ettiği devirde balıkla besleniyor ve ağır bir biçimde protein alıyor. Balık göçünün bitimiyle besin açısından önemli manada zahmet yaşayan martılar gerilime giriyorlar” diye konuştu.
Son yıllarda kuraklık, çok sıcaklar ve çevresel faktörlerin de tesiriyle sağlıklı olmayan, zayıf düşen martılarda toplu vefatlar görüldüğünü belirten Şentürk, şunları kaydetti:
“Her yıl bu mevsimlerde karşılaştığımız bir olay. Yakından takip ediyoruz. Arkadaşlarımız daima alanda. Bundan evvelki yıllarda yaptığımız çalışmalarda martı vefatlarında mikrobik ve virüse bağlı bir mevtle karşılaşmadık. Arkadaşlarımız numuneleri aldı, laboratuvara gönderdik. Gelecek sonuçlarda, ölümlerin virüse bağlı olmayacağını düşünüyoruz. Panik gerektirecek bir durum yok.”
Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Fen Fakültesi Zooloji Ana Bilim Kolu Öğretim Üyesi Prof. Dr. Atilla Durmuş ise Van Gölü havzasında martı popülasyonunun yüksek olduğunu aktardı.
Yaz aylarında bilhassa yavru martıların öldüğünü belirten Durmuş, “Havzada yaptığımız çalışmalarda 50 bine yakın bir popülasyon yoğunluğunu tespit ettik. Adalarda üremelerini gerçekleştiriyorlar. İkinci üreme devrinde yeteri besin bulamayan yavrular ölebiliyor. Beşerler ve hayvan açısından tehlike yaratacak bir salgın değil. Doğal bir faktör. Çok sıcaklıktan da etkileniyor. Evvelki yıllarda kitlesel ölümlerde insanları etkileyecek bir durum göremedik, bu sene de bu türlü bir olumsuzluk beklemiyoruz. Ağır popülasyonlar içerisindeki bu vefatlar ekolojik olarak olağan karşılanmalı.” diye konuştu.
